Τα πρόσωπα, τα γεγονότα, τα προβλήματα, οι προσδοκίες των φορέων της Θεσσαλονίκης
Το 2008 για τα πολιτιστικά πράγματα της Θεσσαλονίκης σημαδεύτηκαν από ένα γεγονός που ερχόταν με… φόρα από το 2007: το άλμα του γενικού γραμματέα του ΥΠΠΟ στο κενό, που σήμανε… αλματώδη αδιαφορία για τις ανάγκες των πολιτιστικών φορέων της πόλης.
Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι επί Ζαχόπουλου δεν υπήρχαν παράπονα και ενστάσεις, ωστόσο όσο ο καθηγητής από το Κορδελιό επί τέσσερα χρόνια αιμοδότησε τους φορείς της πόλης. Μιας Θεσσαλονίκης που ευτύχησε τα τελευταία έντεκα χρόνια να έχει ανθρώπους «δικούς της» στα ηγετικά κλιμάκια του ΥΠΠΟ: ο Ευ. Βενιζέλος ως υπουργός, ο Ρ. Μασλίας ως γ.γ., πάλι ο Βενιζέλος, μετά ο Ζαχόπουλος. Η θητεία του Μιχάλη Λιάπη θύμισε τις άχρωμες μέρες του 1999, όταν στο τιμόνι του ΥΠΠΟ βρέθηκε η Ελισάβετ Παπαζώη. Τα μπάτζετς κόπηκαν, οι θεατρικές επιχορηγήσεις είναι ένα χρόνο πίσω, περικοπές παντού χωρίς καμία άλλη μέριμνα, χωρίς καμία πολιτική για πέρασμα από την μια όχθη στην άλλη. Ο Μ. Λιάπης επέδειξε μια εκπληκτική «συνέπεια» στην πρώτη εξαγγελία που έκανε από τη Θεσσαλονίκη. «Όλοι μου ζητάνε λεφτά» είχε πει, «κι εγώ δεν έχω να δώσω». Και καθάρισε. Οι υποσχέσεις του κράτους, των προκατόχων του κ. Λιάπη, έμειναν στα λόγια για να φτάσει κορυφαίο στέλεχος πολιτιστικού οργανισμού να λέει το περασμένο καλοκαίρι ότι «Η απόπειρα αυτοκτονίας του Ζαχόπουλου μας αυτοκτόνησε» ενώ οκτώ δήμοι να ασκήσουν αγωγή (!) κατά του ΥΠΠΟ για αθέτηση των προγραμματικών συμβάσεων. Εξέφραζε απλώς το κοινότοπο ότι τα τελευταία 15 χρόνια κάθε φορά που η Θεσσαλονίκη δεν είχε «δικό της παιδί» στο ΥΠΠΟ, υπέφερε. Υπέφερε όχι από αλλαγή πολιτικής αλλά από την αδιαφορία.
Παρ’ όλ’ αυτά, όπως η ίδια η φύση των πραγμάτων επιτάσσει, πολλά ενδιαφέροντα –σε θεσμικό επίπεδο- συνέβησαν στη Θεσσαλονίκη. Η πόλη έμεινε ζωντανή και δεν θα αναφερθώ σε μεμονωμένα γεγονότα, δεδομένου ότι τα καλά είναι πολλά αλλά είναι και αντικείμενο των κριτικών τέχνης.
Έτσι, η Photobienalle του Μουσείου Φωτογραφίας γέμισε εικόνες την πόλη, οι «Θεατρικές Συναντήσεις» του δήμου Καλαμαριάς έφεραν ποιοτικές θεατρικές παραστάσεις του αθηναϊκού χειμώνα στη Θεσσαλονίκη, οι «Προτάσεις» της Πειραματικής Σκηνής της Τέχνης αποτέλεσαν το νεανικό υποκατάστατο της «Θεατρικής Άνοιξης», η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου (με τις όποιες ενστάσεις) και το Φεστιβάλ Κινηματογράφου (το καλύτερο της Δ. Μουζάκη) μας έβγαλαν προς τα έξω, ακόμη και τα Δημήτρια (με σαφώς δυνατότερο πρόσωπο από τα προηγούμενα χρόνια) εμφανίστηκαν βελτιωμένα, ομοίως και το Φεστιβάλ Τραγουδιού (που όμως μπορεί να βρήκε Ζουγανέλη αλλά δεν έχει βρει ακόμη το λόγο ύπαρξής του).
Αποχαιρετώντας το 2009 αξίζει να κρατήσουμε το θεατρικό του Άκη Δήμου «Απόψε τρώμε στης Ιοκάστης» που ανέβασε η Πειραματική Σκηνή με πρωταγωνίστρια την Έφη Σταμούλη.
Κατά τα λοιπά...
· Στην Όπερα Θεσσαλονίκης είχαμε αλλαγή στο τιμόνι που ανέλαβε ο Γιάννης Γιαννίσης στη θέση της Λίζας Ξανθοπούλου, φιλότιμες προσπάθειες αλλά έτερον ουδέν.
· Το Μουσείο Κινηματογράφου δεν άνοιξε το Νοέμβριο όπως ήταν ο αρχικός σχεδιασμός, παρόλ’ αυτά το περιμένουμε ανακαινισμένο κάπου στον προσεχή Μάρτιο καινούριο και όντως μουσείο για το σινεμά και δη το ελληνικό.
· Το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης και το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού, από κοντά και τον Αρχαιολογικό, κράτησαν σταθερή πορεία παρά τα εμπόδια που τους έθεσε η αναταραχή στο ΥΠΠΟ.
· Το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης και το Κέντρο του, έδειξαν στη διάρκεια και αυτής της χρονιάς ότι είναι ένας φορέας «δρομολογημένος» πια, ένας φορέας που παράγει έργο με διεθνείς ρυθμούς –ακόμη κι αν το ΥΠΠΟ του στερεί επί εξάμηνο το διοικητικό σχήμα. Και το 2009 είναι η χρονιά της Μπιενάλε Εικαστικών για τη Θεσσαλονίκη…
· Το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδας κρατήθηκε σε ένα επίπεδο καλό, όπως είναι τα τελευταία χρόνια επί Τσακίρογλου, όμως τα οικονομικά προβλήματα και η έλλειψη ενίσχυσης από το ΥΠΠΟ μείωσαν τις παραγωγές και έκοψαν τα φτερά.
· Η Κρατική Ορχήστρα έχοντας απολαύσει την εποχή Ζαχόπουλου, όντας η ορχήστρα που για τα έτη 2004 – 2008 συνολικά 7.900.816 ευρώ, περισσότερα από κάθε άλλη ορχήστρα της χώρας (ακόμη και από την ΚΟΑ!), το 2008 έδρεψε καρπούς προσπαθειών ετών: ηχογράφησε τρία cd με διεθνούς φήμης και κύρους εταιρίες (π.χ. ΝΑΧΟS) ενώ θεωρείται πλέον ως ίσως η καλύτερη ορχήστρα της χώρας.
· Στον κινηματογράφο η Θεσσαλονίκη «καίγεται» γιατί έχει το Φεστιβάλ και το Μουσείο, γενικώς είναι προνομιακό πεδίο στον πολιτισμό. Το περίφημο νομοσχέδιο για το σινεμά –η «κινηματογραφική μεταρρύθμιση»- ακόμη παραμένει νομοσχέδιο. Μεγάλη συζήτηση άνοιξε με το περίφημο πόρισμα της Επιτροπής Γαβρά κάπου στο Σεπτέμβριο. Μεταξύ άλλων πρότεινε ανεξαρτητοποίηση των δύο φορέων, ουσιαστικά αλλαγή τόπου απονομής των Κρατικών Βραβείων Ποιότητας («θέλουν τα πάρουν στην Αθήνα»…), ανατροπή των ισορροπιών στο Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου αφού αφήνει σε ρόλο δεύτερο τους συνδικαλιστές προτάσσοντας τον κρατικό χαρακτήρα. Τέλος, συζητήσεις προκάλεσε η πρόβλεψη για μετατροπή του Φεστιβάλ Κινηματογράφου από ΝΠΙΔ σε ΔΕΚΟ, γεγονός που θα έχει ως συνέπεια τον ασφυκτικότερο οικονομικό έλεγχο που από κάποιους θεωρείται ασύμβατος με το σκοπό του φορέα.
· Στα αξιοσημείωτα της αρχαιολογίας –εκτός του ότι οι αρχαιολογικοί χώροι έμεινα κλειστοί, ακούρευτοι και ακλάδευτοι για μισό καλοκαίρι πανελλαδικώς) οφείλουμε να μνημονεύσουμε την κόντρα που ξέσπασε με την κατασκευάστρια εταιρεία του μετρό, σχετικά με τη διαχείριση των ευρημάτων. Ένα θέμα που θα ‘πρεπε να έχει λυθεί πριν ξεκινήσουν τα έργα, η Θεσσαλονίκη το βρίσκει πάλι μπροστά της…
Το παρόν κείμενο δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα "Κεντρί" στις 3/1/2009.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου