ΟΠΕΠ, γραφείο Θεσσαλονίκης: Το χρονικό ενός προαναγγελθέντος λουκέτου

Κλείνει –εκτός απροόπτου- μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου το Γραφείο Θεσσαλονίκης του Οργανισμού Προβολής Ελληνικού Πολιτισμού, γνωστότερου ως ΟΠΕΠ. Ενός «γραφείου» που κόστιζε μηνιαίως στον φορολογούμενο πολίτη 10.000 ευρώ κάθε μήνα (!) το τελευταίο έτος, ενώ το 2004 το κόστος λειτουργίας ξεπερνούσε τις 80.000 ευρώ!
Οι μοναδικές δύο δραστηριότητές του θα έχουν διαφορετική τύχη: η περίφημη κάρτα πολιτισμού με 110.000 μέλη πλέον «κατεβαίνει» στην Αθήνα απ’ όπου θα γίνεται η διαχείρισή της, ενώ δεν αποκλείεται να κλείσει και η γραμματεία πολιτιστικών φορέων που εξυπηρετούσε «άστεγους» φορείς (Παιδικό Μουσείο, Σύλλογος Καλλιτεχνών Εικαστικών Τεχνών Βορείου Ελλάδας, Απόφοιτοι Σχολής Καλών Τεχνών ΑΠΘ, Ένωση Πολιτιστικών Φορέων ν. Θεσσαλονίκης, Σύλλογος Κατοίκων Άνω Πόλης κ.ά.) που στεγάζεται σε διατηρητέο της Άνω Πόλης.

Από το γραφείο ΟΠΕΠ…
Εδώ και σχεδόν ενάμιση χρόνο το γραφείο παρέμεινε ακέφαλο, μετά την αποχώρηση από τη διεύθυνση του ψυχιάτρου Μηνά Σαμαντζίδη, κορυφαίου στελέχους της ΝΔ στη Θεσσαλονίκη, τον Δεκέμβριο του 2007. Ούτως ή άλλως, το Γραφείο αναζητούσε ρόλο από το 2004, όταν κλήθηκε η Νέα Δημοκρατία να κυβερνήσει τον τόπο. Ρόλο ουσιαστικό γιατί έναν κάποιο ρόλο είχε κληρονομήσει από την προηγούμενη κυβέρνηση. Ποτέ δεν απέκτησε ρόλο που να δικαιολογεί την ύπαρξή του, αφού παρά τις φιλότιμες προσπάθειες και τις προτάσεις του Μ. Σαμαντζίδη, η ηγεσία του ΟΠΕΠ στην Αθήνα (Μαύρος, Σιώψης, Αναστασιάδης) ουδέποτε ενδιαφέρθηκε… Έτσι, το εδώ γραφείο ανέλαβε την πολύ σημαντική κοινωνικά κάρτα πολιτισμού, αλλά και την συνέχιση της υποστήριξης πολιτιστικών φορέων που είναι «άστεγοι», χωρίς γραφεία και γραμματεία.
Στην πραγματικότητα, το γραφείο του ΟΠΕΠ στη Θεσσαλονίκη είναι η μετεξέλιξη του αντίστοιχου γραφείου της Πολιτιστικής Ολυμπιάδας. Είχε δημιουργηθεί το 2003 και μετά τον Μάρτιο του 2004 ένα γραφείο του 6ου ορόφου της Τσιμισκή με Αγίας Σοφίας διατέθηκε στον μέχρι τότε διευθυντή του γραφείου της Πολιτιστικής Ολυμπιάδας Δημήτρη Σαλπιστή. Μέχρι να λήξει η σύμβασή του με το υπουργείο Πολιτισμού, σιωπηλά και χωρίς να ανακατεύεται ενεργά με τα του πολιτισμού, ο Δ. Σαλπιστής συνέγραφε πόνημα για την ιστορία του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδας, του οποίου υπήρξε και πρόεδρος μέχρι το 2004. Τότε, απασχολούνταν στο γραφείο του ΟΠΕΠ 36 άτομα, στην πλειοψηφία τους μεταφερόμενοι από το εν Θεσσαλονίκη γραφείο της Πολιτιστικής Ολυμπιάδας που στεγαζόταν μάλιστα στον ίδιο χώρο.

…στην Πολιτιστική Ολυμπιάδα
Εκείνο το γραφείο, στα προολυμπιακά χρόνια από το 2000 έως το 2004 ήταν το στρατηγείο του ΥΠΠΟ, επί υπουργίας Ευάγγελου Βενιζέλου. Από εκεί γινόταν η διαχείριση των κονδυλίων όσον αφορά στη Βόρεια Ελλάδα, έχοντας πάντα το «ΟΚ» του στενότατου συνεργάτη του Θεσσαλονικιού βουλευτή Δ. Σαλπιστή. Όποιος πολίτης ή φορέας αιτούνταν χρηματοδότηση για κάποια δράση του, έπρεπε να περάσει από τα γραφεία της οδού Τσιμισκή. Ο ρόλος λοιπόν του γραφείου ήταν πολύ σημαντικός αν σκεφτεί κανείς τα τεράστια ποσά που διακινήθηκαν στο πλαίσιο της Πολιτιστικής Ολυμπιάδας. Παράλληλα, είχε ξεκινήσει και η κάρτα πολιτισμού, πρωτοβουλία του Ευ. Βενιζέλου, που απαιτούσε λογικά έναν μηχανισμό εργαζομένων.

…στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και στον ΟΠΠΕθ ‘97
Το γραφείο της Πολιτιστικής Ολυμπιάδας στελεχώθηκε με προσωπικό από το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και την Άνω Πόλη. Το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης ήταν ένας βενιζελικής εμπνεύσεως φορέας που γεννήθηκε το 1999 και στην πραγματικότητα δεν ήταν παρά διάδοχο σχήμα του Οργανισμού Πολιτιστικής Πρωτεύουσας «Θεσσαλονίκη 1997». Όταν ο Οργανισμός τέθηκε σε εκκαθάριση και επομένως δεν χρειαζόταν πια τόσο προσωπικό, το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης έγινε ζεστή αγκαλιά για αρκετούς εργαζομένους. Στεγάστηκε, μάλιστα, στο διατηρητέο της οδού Γοργούς στην Άνω Πόλη που ανακαινίστηκε επί Πολιτιστικής. Ο ρόλος που είχε τότε το Φεστιβάλ είχε προσδιοριστεί ως συντονιστικός των πολιτιστικών φορέων της πόλης που είχαν ιδρυθεί με νόμο Βενιζέλου. Μπορεί να μην είχαν ακόμη τότε δράσεις ή ακόμη και προσωπικό, όμως διαχειριζόταν εξτρά κονδύλια του ΥΠΠΟ. «Αρχηγός» τότε ήταν πάλι ο Δ. Σαλπιστής, ενώ υπαρχηγός ο εκδότης Π. Παπασαραντόπουλος, κουμπάρος του Ευ. Βενιζέλου. Το Φεστιβάλ «κράτησε» μέχρι το 2003 αλλά κατέληξε σε πλήρη αδράνεια. Το ρόλο του είχε ήδη αναλάβει το γραφείο της Πολιτιστικής Ολυμπιάδας στη Θεσσαλονίκη.