HIGHLIGHTS #33

Ζει η κάρτα πολιτισμού!
Κι όμως ακόμη υπάρχει! Ο λόγος για την κάρτα πολιτισμού που εφηύρε ο κάποτε ΥΠΠΟ Ευάγγελος Βενιζέλος και χρησιμοποίησε εν είδει προεκλογικού εργαλείου. Τότε οι φορείς ήταν υποχρεωμένοι με υπουργική απόφαση να δέχονται τους κατόχους της κάρτας. Από το 2004 και μετά, ήταν μία από τις δύο κύριες δράσεις του γραφείου Θεσσαλονίκης του ΟΠΕΠ. Ο επικεφαλής Μηνάς Σαμαντζίδης και οι συνεργάτες του δούλεψαν πολύ για να διατηρηθεί ένα κοινωνικό μέτρο με ευρεία αποδοχή, μια από τις λίγες κυβερνητικές αποφάσεις που εξισώνει τους τρίτεκνους με τους πολύτεκνους. Έτσι σήμερα υπάρχουν 120.000 κάτοχοι της κάρτας, οι οποίοι μπορούν να παρακολουθούν εκδηλώσεις φορέων με τους οποίους είναι συμβεβλημένος ο ΟΠΕΠ. Ο Σαμαντζίδης, βέβαια, έφυγε από το πόστο του, όπως και ο πρόεδρος Μιχάλης Σιώψης, αλλά η κάρτα συνεχίζει… (για πληροφορίες: 2310-253600)

Ασυνέχεια…
Η έτερη δράση αφορά τον πολιτιστικό οδηγό «Π» που τον εξέδιδε το γραφείο του ΟΠΕΠ στη Θεσσαλονίκη. Ο οδηγός βαίνει προς κατάργηση (ίσως να έχει ήδη καταργηθεί) παρά το γεγονός ότι ήταν μια πολύ καλοσχεδιασμένη έκδοση, δίγλωσση (αγγλικά – ελληνικά) και με διανομή ώστε να ενημερώνει τους επισκέπτες της πόλης. Κατ’ άλλη πληροφορία, θα αναρτάται πλέον μόνο στο ίντερνετ. Για να μας θυμίζει το απόλυτα επιτυχημένο cultureguide.gr που κατάργησε η πρώτη γαλάζια διοίκηση του ΥΠΠΟ, το 2004 –λες και για όλα τα κακά στον πολιτισμό έφταιγε μια… ιστοσελίδα. Το γεγονός αναδεικνύει για μια ακόμη φορά τη μιζέρια της Πολιτείας, η οποία χαρακτηρίζεται από ασυνέχεια, όχι μόνο όταν υπάρχει κομματική εναλλαγή στην εξουσία αλλά ακόμη κι όταν κυβερνά η ίδια παράταξη! Θα έπρεπε το θέμα να απασχολήσει τον υπουργό Πολιτισμού, αλλά και τον υπουργό Τουρισμού που μιλάνε δήθεν για ανάπτυξη;

Η ΚΟΘ στο στούντιο
Χρονιά ηχογραφήσεων η φετινή για την Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης, η οποία κατακτά σιγά σιγά μια θέση στις προθήκες των cdάδικων, ενώ στις 30 Ιουνίου εμφανίζεται στο Ηρώδειο στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών. Το δεύτερο cd ηχογραφεί ήδη η εταιρεία NAXOS (είχαν προηγηθεί οι «Εντυπώσεις για Ορχήστρα και Σαξόφωνο» με σολίστ Θεόδωρο Κερκέζο) με έργα του Ιταλού συνθέτη Ιντεμπράντο Πιτσέτι. Η ηχογράφηση ξεκίνησε Ιανουάριο και ολοκληρώνεται στις 14 Μαΐου. Επίσης, την τελευταία εβδομάδα του Μαΐου θα ξεκινήσει η ηχογράφηση για την EMI Classics με τη σύμπραξη του πιανίστα Άλντο Τσικολίνι (συμπαραγωγή με το Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης) το 3ου και 4ου κοντσέρτου για πιάνο του Μπετόβεν.
Η τρίτη ηχογράφηση θα περιλαμβάνει το «Χαμόγελο της Τζοκόντα» του Μ. Χατζιδάκι και τη «Sweet Suite» του Ν. Κυπουργού, θα πραγματοποιηθεί στο δεύτερο εξάμηνο του 2008 ενώ δεν έχει οριστικοποιηθεί ακόμη η εταιρεία. Τέλος, στις αρχές Ιουνίου αναμένεται να κυκλοφορήσει από τη BIS το cd με έργα Σκαλκώτα.

Μουσείο για τον ελληνικό κινηματογράφο
Στις μέρες του Φεστιβάλ Κινηματογράφου, τον προσεχή Νοέμβριο, φιλοδοξούν να εγκαινιάσουν το ανακαινισμένο Μουσείο Κινηματογράφου οι άνθρωποί του. Ανακαινισμένο όχι μόνο σώματι αλλά και ψυχή. Με νέα μουσειολογική άποψη και μια μόνιμη έκθεση με τον αμφίσημο τίτλο «Βλέπω φως» θα διατρέχει το παρελθόν και θα ατενίζει το μέλλον του ελληνικού σινεμά. «Φεύγουμε από τα μηχανήματα» λέει ο διευθυντής του Μουσείου Βασίλης Κεχαγιάς και το τεχνολογικό κομμάτι του κινηματογράφου θα εκτίθεται σε ειδικά διαμορφωμένη βιτρίνα. Στο χώρο θα επικρατεί η εικόνα και οι προβολές, ενώ θα υπάρχει πρόσβαση σε ηλεκτρονικό αρχείο για την ελληνική κινηματογραφία. Για να δούμε, λοιπόν, αν το συγκεκριμένο Μουσείο θα κατορθώσει να βρει μια ταυτότητα και έναν ρόλο στο σύγχρονο ελληνικό πολιτιστικό τοπίο. Οι προθέσεις υπάρχουν, το στοίχημα δεν είναι εύκολο.

Αισιοδοξία
Με μια παράσταση που σπάει ταμεία και τη μεγάλη πληγή της «Θεατρικής Άνοιξης» ανοιχτή, στην Πειραματική Σκηνή της Τέχνης μάλλον θα πρέπει να αισθάνονται αισιόδοξοι για το μέλλον. Χαρακτηρισμένος ως «ιστορικός θίασος» δια στόματος υπουργού Μ. Λιάπη, θα διαπραγματεύεται πλέον με το δ.σ. του ΕΚΕΘΕΧ χωρίς να τίθεται υπό την κρίση της επιτροπής, προκειμένου να λάβει την επιχορήγηση. Η θεσμική αντιμετώπιση ορισμένων θιάσων, παρά τις αντιδράσεις –αναμενόμενες- που θεωρούν ότι περιττεύει η ιδιαίτερη μεταχείριση οποιουδήποτε θιάσου. Παρόλ’ αυτά, το μεγάλο ζητούμενο για το θέατρο είναι η εμπλοκή του ΕΚΕΘΕΧ να είναι αποτελεσματική όσον αφορά το χρόνο εκταμίευσης των επιχορηγήσεων. Διότι οι καθυστερήσεις των τελευταίων ετών εξέθεσαν τα σχήματα προς την θεατρική αγορά με αποκλειστική υπαιτιότητα της Πολιτείας.

Θα ξανάρθει η… «Άνοιξη»;
Σύμφωνα με πληροφορίες, η «Θεατρική Άνοιξη» θα τεθεί στη συνάντηση του διευθυντή της Πειραματικής Ν. Παπανδρέου με το ΕΚΕΘΕΧ. Μένει να δούμε αν θα συγχρονιστεί επιτέλους ο λόγος του ΥΠΠΟ για εξωστρέφεια με το βήμα του. Αν θα πάψει πια την ώρα που μιλά (και δρα) για δημιουργία διεθνών θεσμών στη Θεσσαλονίκη, την ίδια ώρα να καταργεί έναν 12ετή ανεξάρτητο θεσμό όπως η «Θεατρική Άνοιξη».

Η Ιοκάστη στα χάι της
Μιας και μιλάμε για την Πειραματική αξίζει να μνημονεύσουμε την παράσταση «Απόψε τρώμε στης Ιοκάστης» που υπογράφει ο Άκης Δήμου και σκηνοθετεί ο Γιάννης Μόσχος. Η ηθοποιός Έφη Σταμούλη μάλλον αντιλήφθηκε καλά ότι είναι γεννημένη για κωμικούς ρόλους, ενώ όλος ο θίασος έδειξε ότι η Πειραματική δεν είναι μόνο για κλασικά έργα. Το θέατρο ήταν κάθε μέρα γεμάτο (τέσσερις μέρες την εβδομάδα) και η παράσταση συζητιόταν στην πόλη. Σπάνιο γι’ αυτό και καλό! Το Σεπτέμβρη μάλλον δεν θα επαναληφθεί στο θέατρο Αμαλία γιατί θα ανεβεί σε αθηναϊκό θέατρο.

Επαναθεώρηση της Προβλήτας
Καιρός είναι οι αποθήκες του Λιμανιού και η αξιοποίησή τους να απασχολήσει ξανά το ΥΠΠΟ. Πριν από 6 χρόνια έγινε ένα σημαντικό βήμα, αλλά καιρός είναι να γίνει το επόμενο. Η πρώτη προβλήτα αποδόθηκε στα μουσεία Σύγχρονης Τέχνης, Φωτογραφίας και Κινηματογράφου, ενώ η Γ’ ανοίγει κατά καιρούς για events (π.χ. Φεστιβάλ Κινηματογράφου και άλλα μεμονωμένα, πολιτιστικά και μη). Αποδείχθηκε ότι η προβλήτα μπορεί να αποτελεί προέκταση της παλιάς παραλίας, μπορεί να συνδεθεί με το σώμα της πόλης. Όμως, δεν αρκεί αυτό. Ο χώρος μένει για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα αναξιοποίητος, παρά τις τεράστιες δυνατότητες. Ίσως το ΥΠΠΟ θα πρέπει να εξετάσει πλέον την δυνατότητα συνολικής διαχείρισης της προβλήτας, να την αντιμετωπίσει ως «πολιτιστικό κέντρο» (όπως και τη Μονή Λαζαριστών). Πρότυπα υπάρχουν μυριάδες στο εξωτερικό. Ας μην κλείνουμε τα μάτια στις εξελίξεις. Θα είναι ωφέλιμο για όλους.

Αυτονομήσεις
Την αυτονόμηση του Μουσείου Φωτογραφίας από το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης ανακοίνωσε ο υπουργός Μιχάλης Λιάπης στη συνέντευξη Τύπου για τη Photobienalle. Σε κάποιους η δήλωση αυτή… σκόρπισε αισιοδοξία. Σωστή η πρόθεση. Αλλά μην ξεχνάμε η αυτονόμηση του εν λόγω Μουσείου, του Κέντρου Σύγχρονης Τέχνης, της Όπερας Θεσσαλονίκης και του Μουσείου Κινηματογράφου είναι αιτήματα ετών. Κρατούν πριν την άνοδο της ΝΔ στην κυβέρνηση και από τον Μάρτιο του 2004 θεωρήθηκε αυτονόητο ότι θα πραγματοποιηθούν με δηλώσεις αρμοδίων. Ωστόσο μέχρι σήμερα τίποτε δεν έχει αλλάξει. Οι στρεβλώσεις του νόμου Βενιζέλου που έβαλε τα θεμέλια των πολιτιστικών οργανισμών της Θεσσαλονίκης πρέπει αν τελειώσουν. Και όχι μόνο. Οι φορείς πρέπει να εκσυγχρονιστούν, να ακολουθήσουν τις εξελίξεις. Αν θέλουμε να μιλάμε για ανάπτυξη διαμέσου του πολιτισμού.

Τα λεφτά και η ανάπτυξη
Σε περικοπές στους προϋπολογισμούς των πολιτιστικών φορέων της Θεσσαλονίκης προχώρησε το ΥΠΠΟ, όπως πληροφορούμαι. Το είχε τονίσει, εξάλλου, και όταν ήρθε για το Φεστιβάλ Κινηματογράφου. «Όλοι μου ζητάνε λεφτά» είχε πει, «κι εγώ δεν έχω» είχε συμπληρώσει. Τότε πώς να μιλήσουμε για ανάπτυξη; Κανείς δεν ζητά λεφτά για να τα φάει και να τα πιει. Οι άνθρωποι του πολιτισμού έχουν τις αγωνίες τους. Και δεν είναι μόνο τα λεφτά. Χρειάζονται άμεσες δομικές αλλαγές, οργανισμοί λειτουργίας με σύγχρονο πνεύμα και κατάλληλη στελέχωση ώστε οι φορείς να αναπτυχθούν. Ο πολιτισμός είναι επένδυση. Αυτό σημαίνει πολλά και τα λέει όλα. Καλό είναι να το αντιληφθεί η ηγεσία και να κινηθεί τάχιστα.

Ευρωπαϊκό Βραβείο Θεάτρου
Επιτυχημένη θα μπορούσε να χαρακτηριστεί η δεύτερη εν Θεσσαλονίκη διοργάνωση του Ευρωπαϊκού Βραβείου Θεάτρου, στις αρχές Απριλίου. Τιμώμενο πρόσωπο ο Γάλλος θεατράνθρωπος Πατρίς Σερό, ο οποίος φάνηκε να χάρηκε το βραβείο αν και δεν γνώριζε την ύπαρξή του, όπως είπε ο ίδιος. Αν και ο θεσμός μπλέχτηκε κάπου στη δίνη της υπόθεσης Ζαχόπουλου και η πρώτη διοργάνωση υπήρξε απογοητευτική, κατάφερε να δείξει ένα πολύ καλό πρόσωπο φέτος. Η συνέχισή του εξαρτάται από το ΥΠΠΟ αφού η προηγούμενη ηγεσία είχε εξασφαλίσει τη χρηματοδότηση μόνο για τα 2 πρώτα χρόνια εντάσσοντάς το στο συνολικό πλάνο εγκαθίδρυση θεσμών στη Θεσσαλονίκη (βιβλίου, κινηματογράφου, ντοκιμαντέρ, μουσικής κλπ).