Πρέβεζα...

Πηγαίνω στην Πρέβεζα από το 1996. Τότε κάναμε 7 ώρες, 5,5 για Γιάννενα και 1,5 από κει για Πρέβεζα. Το προηγούμενο Σαββατοκύριακο κάναμε 4,5 ώρες για Πρέβεζα, 3 για Γιάννενα που δεν τα βλέπουμε κιόλας πλέον. 

Και η Πρέβεζα άλλαξε. Το 1996 σα να π΄ρολαβα τα περιβόλια, τώρα παντού εργολαβίες και μεζονέτες, σε έναν χαρισματικό τόπο αλλά ξεχασμένο από την Πολιτεία. Ίσως είναι καλύτερα έτσι...

FOTO@ ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΕΣΣΟΠΟΥΛΟΣ / "Πρέβεζα", 1996-2007

«Μένουμε Ελλάδα», αλλά πώς;

Διάβασα, με πολύ ενδιαφέρον, τη σύντομη ανακοίνωση του Ε.Ο.Τ. για τη νέα διαφημιστική καμπάνια – που αισιοδοξεί να μας πείσει να «μείνουμε Ελλάδα» – , έτσι όπως αυτή δημοσιεύθηκε σε οικονομικά φύλλα εφημερίδων ευρείας κυκλοφορίας.
Πέραν του οικονομικού μέρους της, σημείωσα τους στόχους: ενίσχυση του εσωτερικού τουρισμού, τουριστική συνείδηση, εθελοντισμός, πρόγραμμα κοινωνικού τουρισμού.
Με έρεισμα – συμβολικώ τω τρόπω – τη ρήση του κοσμαγάπητου Αντώνη Σαμαράκη: «Παραπάνω από τον κίνδυνο της πείνας, είναι ο κίνδυνος να σβήσει η ανησυχία για την πείνα» (από το έργο Σήμα κινδύνου), ενέδωσα στην πρόκληση να μοιραστώ μαζί σας τις παρακάτω σκέψεις.
Κατά τη διάρκεια του φετινού καλοκαιριού, που βαίνει προς τη λήξη του, έτυχε να συζητήσουμε με πολλούς φίλους, έλληνες και μη, τις εντυπώσεις τους από τα παραθεριστικά θέρετρα όπου βρέθηκαν, τις υπηρεσίες που τους παρασχέθηκαν και την ποιότητα των «διακοπών» τους. Ο απολογισμός, πικρός. Η δυσαρέσκεια, μεγάλη. Η απογοήτευση, εμφανής. Η ελπίδα, μηδαμινή. Η ουσία, ανυπαρξία τουριστικής συνείδησης.
Χωρίς να απαριθμήσω το πλήθος των ποικίλων, αρνητικών επί το πλείστον, εντυπώσεων, θα ήθελα να παραμείνω στο θέμα της τουριστικής συνείδησης. Αναφερόμαστε σε ποιους; Στους επιχειρηματίες τουρισμού ή στους τουρίστες; Σε αυτούς που δηλώνουν «ειδικοί» να ικανοποιήσουν τις ελπίδες του εκάστοτε «διακόπτοντα» την εργασία ή την καθημερινότητά του, σε αναζήτηση ανάπαυλας, ή σε εκείνους που επιδιώκουν την ανάπαυλα; Σε αυτούς που, χωρίς γνώση, εκπαίδευση, προσόντα, ικανότητες, δεξιότητες, διάθεση, φιλ-ανθρωπία κόπτονται ότι ασχολούνται με την προσφορά ευχαρίστησης στο συν-άνθρωπο, ή στον υποκείμενο, κάθε φορά, στη βιαιότητα της έλλειψης ποιότητας, αισθητικής, ανθρωπιάς, αξιοπρέπειας;
Η καλλιέργεια τουριστικής συνείδησης, όπως και της εθελοντικής προσφοράς, αφορά πρωτίστως τους επιχειρηματίες τουρισμού. Αφορά εκείνους που επιλέγουν να ασχοληθούν με την παροχή υπηρεσιών προς τον ευρωπαίο ή κοσμοπολίτη συμπολίτη τους. Με άλλα λόγια, η καμπάνια οφείλει να αναφερθεί σε αυτούς και λιγότερο στον «καταναλωτή». Ο οποίος, επειδή δεν γνωρίζει – δεν τον δικαιώνουμε, αλλά τον δικαιολογούμε, ελλείψει σχετικής παιδείας – ανέχεται, σε βαθμό αντίστοιχο της αγνωσίας ή ημιμάθειας ή μετριοφροσύνης – την κακή ποιότητα τουριστικών παροχών.
Προκειμένου η Ελλάδα να εξελιχθεί σε «τουριστικό προορισμό» πρώτης ανάγκης, απαιτείται επιμόρφωση – ή, ακόμη καλύτερα, μόρφωση – όλων όσοι «μεριμνούν και τυρβάζουν» περί των ξενίων παροχών. Η προς αυτήν την κατεύθυνση επένδυση κονδυλίων του ύψους που εξοικονόμησε ο Ε.Ο.Τ. μπορεί τότε μόνον να δικαιολογηθεί, αλλά και να δικαιώσει τις επιλογές και αποφάσεις των εκάστοτε αρμοδίων προσώπων.

20 Αυγούστου 2008

Το κείμενο υπογράφει η Βασιλεία Κατσάνη, Σύμβουλος της εταιρείας "Ανάπλους" (σχετική με τη διάσωση της μουσικής πολιτιστικής μας κληρονομιάς) και προσυπογράφω κι εγώ, όπως πιστεύω και κάθε εχέφρον ή μη εχέφρον πάντως τουρίστα έστω για μία μέρα στην ελληνική επικράτεια. Το επίπεδο είναι πολύ χαμηλό αλλά, αγαπητή Βασιλεία, η καμπάνια θα έπρεπε αντί να μιλά για "ενίσχυση του εσωτερικού τουρισμού, τουριστική συνείδηση, εθελοντισμό, πρόγραμμα κοινωνικού τουρισμού" κλπ, να μιλά για ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΤΗΣ ΑΡΠΑΧΤΗΣ και στον τουρισμό. Διότι είναι απαράδεκτο, π.χ. το πρώτο πόδι της Χαλκιδικής να λειτουργεί μόνο για 2 μήνες το χρόνο με... εποχιακά καταστήματα φαγητού, ποτού, φιλοξενίας κλπ. Και το Σεπτέμβρη, μόλις φεύγουν οι αρπαχτούληδες, να ερημώνει σα να ερειπώνεται... Αν σκεφτεί κανείς ότι ο πρώτος που συντηρεί αυτήν την κατάσταση είναι το ίδιο το κράτος, ε τότε...

FOTO: @ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΕΣΣΟΠΟΥΛΟΣ / "Στρεβλώσεις", Άγιος Νικήτας Λευκάδας, 11-8-2005

Τρέλα αλογοσκούφικη...

Ταφόπλακα για τη ΝΔ οι χθεσινές φορολογικές ανακοινώσεις Αλογοσκούφη. Αποδεικνύεται ότι οι αρμόδιοι δεν έχουν καμία επαφή με την πραγματικότητα. Από χθες τους βρίζουν όλοι, από το 2009 θα τους καταριούνται. Είναι το τελικό χτύπημα για την εδραίωση της ελίτ του 10% έναντι όλων των υπολοίπων αγκομαχούντων του 90%. Η μεσαία -οικονομικά- τάξη καταργείται πλέον οριστικά.
Και μετά θα περιμένουν να ξανακερδίσουν εκλογές...

Ένα καθυστερημένο «γεια» στα τούρκικα

ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΟ "ΕΘΝΟΣ": Κυκλοφόρησε στην Τουρκία CD με τραγούδια που ερμήνευσε το 1960, ενώ αποκαλύπτεται και ο ανεκπλήρωτος έρωτάς του για την ηθοποιό Τουρκιάν Σοράι

Ενα νέο CD του Στέλιου Καζαντζίδη, εξ ολοκλήρου στα τούρκικα, αποκαλύπτει και τον άγνωστο και ανεκπλήρωτο έρωτά του για την Τουρκάλα ηθοποιό Τουρκιάν Σοράι, που εκμυστηρεύτηκε ο μεγάλος τραγουδιστής λίγο πριν πεθάνει.
Το CD κυκλοφόρησε τον Ιούλιο από την τουρκική δισκογραφική εταιρεία AJS, με τίτλο «Ενα καθυστερημένο γεια στα τούρκικα από τον Στέλιο Καζαντζίδη - Τα τραγούδια της Ανατολής», 48 χρόνια μετά τις συναυλίες που έδωσε ο μεγάλος Ελληνας τραγουδιστής στην Πόλη και επτά χρόνια μετά τον θάνατό του. Αλλωστε, οι Τούρκοι θεωρούν τον Καζαντζίδη τον καλύτερο Ελληνα λαϊκό τραγουδιστή που υπήρξε ποτέ.
27Αυγ2008

http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=11380&subid=2&tag=8777&pubid=1490568#

FOTO: @ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΕΣΣΟΠΟΥΛΟΣ / "Ο Στελάρας στο Πέραν", Κωνσταντινούπολη, 16-8-2008

Η επιστροφή της ιερής εικόνας στη Μονή Σουμελά

Φορώντας γραβάτα με την ελληνική σημαία κι έχοντας τη ρωσική στο πέτο, ο Ελληνοπόντιος επιχειρηματίας από τη Ρωσία Ιβάν Σαββίδης με δόντια σφιγμένα από τη συγκίνηση, ανήμερα το Δεκαπενταύγουστο μετέφερε με τα χέρια του ακριβές αντίγραφο της εικόνας της Παναγίας των Ποντίων στη μονή Σουμελά για πρώτη φορά από το 1922.
Την εικόνα που έφτασε από τη Μονή του Βερμίου, παρέδωσε ο Ι. Σαββίδης σε ειδική τελετή, με συνοδεία ποντιακής λύρας και ψαλμών, στον χώρο των VIP του αεροδρομίου της Τραπεζούντας,στα χέρια 10 ιερέων από τις περιοχές της νότιας Ρωσίας, της Αρμενίας, της Κιργιζίας και άλλων πρώην σοβιετικών δημοκρατιών. Στη συνέχεια επικεφαλής αυτοκινητοπομπής με πούλμαν που μετέφεραν περίπου 700 Ποντίους από την Ελλάδα και τη Ρωσία, κινήθηκε προς τη Μονή που απέχει περί τα 40 χιλιόμετρα από το μεγάλο λιμάνι της Μαύρης Θάλασσας. Μαζί του και 5 ρωσικά κανάλια, μεταξύ των οποίων και το κρατικό, το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων Novosti, 3 φωτογράφοι για έντυπα μέσα της Ρωσίας καθώς και το τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων Anadolu, οι πρόεδροι όλων των ελληνικών συλλόγων της πάλαι ποτέ Σοβιετίας και ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ποντιακών Σωματείων Μπάμπης Αποστολίδης.
Τα δάκρυα δεν συγκρατήθηκαν όταν η πομπή έκανε στάση στης Τρίχας το γιοφύρ’ το περίφημο, όπου πανέμορφες ποντιοπούλες και περήφανα αγόρια ελληνικών συλλόγων των πρώην σοβιετικών δημοκρατιών, με φυλαγμένη την Ελλάδα στα σωθικά τους, έστησαν χορό με τον ήχο της ποντιακής λύρας να σκίζει καρδιές.
Από τους πρόποδες μέχρι το βράχο της Παναγίας Σουμελά η πομπή πορεύτηκε πεζή και ψάλλοντας το «Τη υπερμάχω», το «Χριστός Ανέστη» και άλλους ορθόδοξους ύμνους. Ο Ιβάν Σαββίδης δεν άφησε από τα χέρια του το πανάκριβο «ασημοχρυσωμένο αντίγραφο της ιερής εικόνας, ζωγραφισμένο με αυγοτέμπερα σε επιλεγμένο, στις ακριβείς διαστάσεις αυτής», παραγγελία του ίδιου προς το Πανελλήνιο Ιερό Ίδρυμα «Παναγία Σουμελά» (που… χορεύει πυρρίχειο με την ΠΟΕ).
Έξω από την είσοδο του μοναστηριού, στήθηκε μια πολύ συγκινητική τελετή, ένα τρισάγιο, υπό τα βλέμματα Τούρκων στρατιωτών και αστυνομικών. Μοιράστηκαν στους παρισταμένους 365 δεσμίδες των 365 κεριών που άναψαν στον ιερό βράχο στη μνήμη των 365.000 νεκρών της ποντιακής τραγωδίας. Από τον «άμβωνα» της Παναγίας των Ποντίων ο Ι. Σαββίδης ζήτησε από τη διεθνή κοινότητα στην γλώσσα των προγόνων του να ανοίξουν οι ορθόδοξες εκκλησίες του Πόντου ως τόποι λατρείας.

Βολές κατά του ΥΠΕΞ
Το σημαντικό της υπόθεσης είναι ότι κανείς από τους λεγόμενους «ηγέτες» του ποντιακού ελληνισμού μέχρι σήμερα δεν είχε τολμήσει να προχωρήσει σε αυτήν την συμβολική κίνηση μεγίστης σημασίας μεταφοράς της εικόνας της Παναγίας Σουμελά στο χώρο του ιστορικού μοναστηριού. Ένα εγχείρημα τις δυσκολίες του οποίου αντιλαμβάνεται ο καθένας, αφού μέχρι πριν από λίγα χρόνια το τουρκικό βαθυκράτος δεν επέτρεπε καν την πρόσβαση, πόσο μάλλον τελετή θρησκευτικού χαρακτήρα. Αντίθετα, ο βουλευτής της ρωσικής Δούμα Ιβάν Σαββίδης σε μια επίδειξη ισχύος απόλαυσε της προστασίας των Τούρκων, συνοδευόμενος από δεκάδες άνδρες της ΜΙΤ και της τροχαίας, αλλά και δύο μονάδες (διμοιρίες) της στρατιωτικής αστυνομίας. Χρηματοδοτώντας εξ ολοκλήρου το προσκύνημα θέλησε, όπως είπε, να στείλει μήνυμα ενότητας του απανταχού ποντιακού ελληνισμού, ευχήθηκε στο μέλλον η εικόνα να έρχεται κάθε 15αύγουστο και να καθιερωθεί συνάντηση των Ποντίων του κόσμου στη μονή - σύμβολο. «Βγάζω και δίνω κι όσο δίνω ο Θεός μου δίνει κι άλλα» είπε χαρακτηριστικά. Πάντως φρόντισε να αφήσει σαφείς αιχμές τόσο προς τις ηγεσίες της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδος και του Παγκόσμιου Ποντιακού Συνεδρίου, όσο και προς την ηγεσία του υπουργείου Εξωτερικών (προσκάλεσε τον υφυπουργό Θ. Κασσίμη αλλά εκείνος δεν απάντησε) απευθύνοντας το ερώτημα «Γιατί χρειάζεται ο ποντιακός ελληνισμός τέτοιους ηγέτες;».

Η σημασία του προσκυνήματος
Όμως ο επιχειρηματίας, που πριν από τρία χρόνια κόντεψε να αγοράσει τον ΠΑΟΚ και η τελική απόσυρσή του απογοήτευσε πολλούς για το αν τελικά έγιναν οι σωστοί χειρισμοί από πλευράς της Θεσσαλονικιώτικης ομάδας ή χάθηκε μια μεγάλη επενδυτική ευκαιρία, δεν αρκέστηκε στις βολές προς την ελληνοποντιακή πλευρά.
«Να ξαναφτιάξουμε τις ορθόδοξες εκκλησίες, ο Πατριάρχης να ασκεί ελεύθερα τα καθήκοντά του, η Αγιά Σοφιά να ξαναγίνει Αγιά Σοφιά και η Κύπρος ενωμένη, κι αν δεν μπορούν ας μην αναγνωρίσουν τη γενοκτονία του ποντιακού ελληνισμού» είπε από την έδρα του τουρκικού εθνικισμού –στην Τραπεζούντα δολοφονήθηκε πριν από μερικά χρόνια ο καθολικός ιερέας από φανατικούς, εκεί οργανώθηκε η αντιδιαδήλωση στη διαδήλωση ειρήνης της Κωνσταντινούπολης μετά τη δολοφονία του Αρμένιου δημοσιογράφου Χραν Ντινκ από τον Τραπεζούντιο Ογκούν Σαμάστ.
Κατά την επικρατέστερη εκδοχή επρόκειτο για την κατάθεση της οφειλής του Πόντιου επιχειρηματία προς τους προγόνους τους, οι οποίοι από τη Σάντα βρέθηκαν στη Ρωσία κυνηγημένοι από τους Τούρκους του Κεμάλ.
Κατά άλλη άποψη, ο Ιβάν Σαββίδης θέλησε να βγει μπροστά στα μάτια των απανταχού Ποντίων και να διεκδικήσει ηγετικό ρόλο στον παγκόσμιο ποντιακό χώρο.
Τέλος, κάποια πιο… ανήσυχα πνεύματα αποδίδουν στην πρωτοβουλία αυτή σαφή πολιτικό χαρακτήρα και την συσχετίζουν με τις εσχάτως «αδελφικές» διπλωματικές (και ενεργειακές) σχέσεις Αθήνας – Μόσχας, για τις οποίες και ο ίδιος φέρεται να έχει βάλει το χεράκι του, αλλά και με τις σχέσεις «δέους» της Τουρκίας έναντι της ρωσικής αρκούδας.
Αξιοσημείωτες ήταν οι αναφορές του στον αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο. «Όταν ένας παπάς σε κάνει να νοιώθεις καλύτερα είναι πολύ σημαντικό. Εγώ όταν βγήκα από τη συνάντηση με τον Ιερώνυμο στην Αθήνα, πετούσα!» είπε χαρακτηριστικά ο Ελληνοπόντιος βουλευτής που έχει παρασημοφορηθεί 2 φορές από τον Βλαντιμίρ Πούτιν.

FOTO: @ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΕΣΣΟΠΟΥΛΟΣ / "Στης Τρίχας το γιοφύρ'" και "Το προσκήνυμα", Τραπεζούντα, 15-8-2008

Το μεγαλείο της Παναγίας Σουμελά

Μόλις γύρισα από την Τραπεζούντα! Απίστευτο κι όμως αληθινό. Δεκαπενταύγουστος στην πατρίδα της γιαγιάς της Μαρίας, ογδόντα χιλιόμετρα από την Αργυρούπολη, την πατρίδα του παππού του Κώστα (Αυλήαινα). Η πόλη χάλια, σκέτη Ανατολία, αλλά ο ντοντουρμάς κανταΐφι στο μαγαζάκι της κεντρικής πλατείας θα μείνει αξέχαστος. Μαστιχωτός σαν ζύμη, μακράν καλύτερος από τους "μάγους" του Πέραν.
Η Παναγία Σουμελά κάτι μαγικό. Ένας οικισμός μέσα στο βράχο. Προστατευμένος από το βράχο. Αλλά δεν περιλαμβάνεται στη λίστα των μνημείων παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO. Θα έπρεπε, όμως. Είναι ένα μεγαλείο ανθρώπινο απ' αυτά που λες ότι αγγίζει το θείο.
Να ένας στόχος για την αποτροπή παρεμβάσεων όπως η πρόσφατη στις τοιχογραφίες - βραχογραφίες που είχε ως αποτέλεσμα την παραμόρφωση των αγίων προσώπων και την αγανάκτηση ακόμη και των Τούρκων αρχαιολόγων.

FOTO: @ΓΙΑΝΝΗΣ Θ. ΚΕΣΣΟΠΟΥΛΟΣ / "Παναγία Σουμελά", Πόντος, 15-8-2008

Κυκλοφορεί το νέο τεύχος του περιοδικού Highlights #34

Κι όμως, κάτι κινείται
Παρά τις ανεκπλήρωτες υποσχέσεις και υποχρεώσεις του υπουργείου Πολιτισμού, που προκάλεσαν το Μάιο τις έντονες διαμαρτυρίες οκτώ δήμων για χρέη από τις προγραμματικές συμβάσεις («800 και…» χρωστάει στο δήμο Σταυρούπολης), αλλά και προβλήματα στους φορείς, η Θεσσαλονίκη δείχνει να είναι ακόμα ζωντανή.
Έκθεση με έργα Νταλί στη Δημοτική Πινακοθήκη, Photobienalle που έχει γεμίσει φωτογραφία την πόλη, "Θεατρικές Συναντήσεις" του δήμου Καλαμαριάς που έχει φέρει ποιοτικές θεατρικές παραστάσεις του αθηναϊκού χειμώνα στη Θεσσαλονίκη, "Προτάσεις" της Πειραματικής Σκηνής της Τέχνης - νεανικός αντίλογος στη "Θεατρική Άνοιξη" που την έχουν σπρώξει από τον 4ο όροφο του υπουργείου εδώ και χρόνια, αφιέρωμα του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης και του Φεστιβάλ Κινηματογράφου στον Μάη του '68... Βάλε και την Διεθνή Έκθεση Βιβλίου αλλά και κορυφαίες προσωπικότητες του πνεύματος (Γκλεν Λόουρι, Γκίντερ Κρες) που πέρασαν από το ΜΜΣΤ και τη συναυλιακή κινητικότητα. Με τις καλές και τις κακές κριτικές, καλά πάμε!
Είναι μια καλή απόδειξη για τη σημασία του να πέφτουν στο τραπέζι καλές ιδέες. Θα ήταν αφέλεια να ισχυριστεί κανείς ότι τα χρήματα είναι περιττά, όμως λίγες φορές έχουμε γίνει μάρτυρες για κρατικά και ιδιωτικά λεφτά που πάνε στράφι καθώς επενδύονται στου καθενός το ό,τι να ‘ναι;

Ένας ΥΠΠΟτης για τη Θεσσαλονίκη
Με ελάχιστα λεφτά κινούνται τα μουσεία Φωτογραφίας και Κινηματογράφου, το ΚΘΒΕ δεν μπορεί να καλύψει το έλλειμμα που κληρονόμησε το 2004 και διαμαρτύρεται γιατί δεν παίρνει έξτρα επιχορήγηση για να λήξει το θέμα, ο Φορέας της Μονής Λαζαριστών διαμαρτύρεται γιατί το ΚΘΒΕ δεν καταβάλλει ενοίκια για τις σκηνές Σ. Καραντινός και Μικρό Θέατρο και ο πρόεδρος του τελευταίου απαντάει ότι δεν έχουμε λεφτά! Θα μου πείτε εδώ αφήνουν το Φεστιβάλ της ακριτικής Σύμης να εξαφανισθεί, τη Μονή Λαζαριστών θα φροντίσουν; Πάντως, φαίνεται ότι ένας ΥΠΠΟτης για τη Θεσσαλονίκη χρειάζεται, καθώς φαίνεται, μιας και ο κ. Λιάπης επιβεβαιώνει αυτό που γράφαμε στα προηγούμενα τεύχη ότι η πτώση Ζαχόπουλου ανησυχεί τους πολιτιστικούς φορείς («Η απόπειρα αυτοκτονίας του Ζαχόπουλου μας αυτοκτόνησε» μας είπε χαρακτηριστικά μεγαλοστέλεχος). Η Θεσσαλονίκη, κάθε φορά που δεν είχε δικό της άνθρωπο στο ΥΠΠΟ τα τελευταία 15 χρόνια, υπέφερε. Υπέφερε όχι από αλλαγή πολιτικής αλλά από την αδιαφορία.

Αργεί της Όπερας
Στο οικονομικό φαίνεται ότι σκαλώνει και ο διά νόμου απογαλακτισμός της Όπερας Θεσσαλονίκης από το ΚΘΒΕ. Ο νόμος είναι έτοιμος, αλλά το κόστος που απαιτείται για να στηθεί σωστά ένα υγιές πολιτιστικό «μαγαζί» είναι δυσβάσταχτο για το ΥΠΠΟ. Έτσι, οι αρμόδιοι μελετούν το ενδεχόμενο να προωθηθεί ο νόμος, με πρόβλεψη για μεταβατική περίοδο, ώστε να μην αλλάξει τίποτε προς το παρόν στα οικονομικά και γενικότερα λειτουργικά ζητήματα της Όπερας. Το κακό δεν είναι τόσο ότι τα κάνουν αυτά. Το κακό είναι ότι η Μπουμπουλίνας δεν αποπνέει ένα συνολικό –έστω σφιχτό- πακέτο για τον πολιτισμό. Όχι πολιτική, αλλά τουλάχιστον ένα σχέδιο.

Γιατί δεν «βγαίνει» το συνοικέσιο;
Κοινή συνέντευξη Τύπου έδωσαν –αναγκάστηκαν από τα πράγματα- οι τρεις κυρίες της σαλονικιώτικης εκδοχής του «Νησιού των Μουσείων». Οι διευθύντριες του Αρχαιολογικού Πολυξένη Βελένη, του Μακεδονικού Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Ξανθίππη Χόιπελ και του Βυζαντινού Πολιτισμού Αναστασία Τούρτα ένωσαν τις δυνάμεις τους με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα των Μουσείων. Παρουσίασαν ένα κοινό πρόγραμμα κοινής ξενάγησης στα τρία μουσεία και προσχώρησαν σε διαπιστώσεις. Ωραία η ιδέα, σωστές οι διαπιστώσεις, αλλά εκτιμώ ότι τίποτε από αυτά δεν είναι καινοφανές. Η έλλειψη σύνδεσης των τουριστικών πρακτόρων με τους πολιτιστικούς φορείς είναι χρόνιο πρόβλημα αλλά φαίνεται ότι το συνοικέσιο δεν «βγαίνει». Πόσα χρόνια άραγε θα πρέπει να περάσουν για να υπάρξει μια κάποια πρόοδος, μια συνεννόηση; Το ΜΜΣΤ, λέει, θα διοργανώσει ημερίδα τον Σεπτέμβριο για το θέμα. Καλή πρωτοβουλία. Ενέργειες χρειάζονται με αποτελεσματικότητα. Απ’ όλες τις πλευρές. Εκτός κι αν κάποιοι, κατά βάθος, δεν επιθυμούν το καλό αποτέλεσμα…

Πολιτιστικό… σαρδάμ
Πολιτιστικό σαρδάμ θυμίζουν και φέτος τα θερινά φεστιβάλ, αν τα δούμε ως πακέτο. Ούτε ο Καποδίστριας δεν κατάφερε να μειώσει τα φεστιβαλάκια που κάθε δήμος και χωριό διοργανώνουν τις δικές τους εκδηλώσεις. Θα μου πείτε, κακό είναι αυτό; Εντάξει, το πανηγύρι είναι στο DNA του Έλληνα, άσε που είναι σικ να δείχνεις ότι κι εσύ μπορείς να κάνεις κάτι «πολιτιστικό», κι ας μην έχουν δίκτυο αποχέτευσης οι συμπολίτες σου. Έχει μια γραφικότητα το θέμα που το καθιστά ενδιαφέρον. Φυσικά υπάρχουν και οι εξαιρέσεις. Υπάρχουν φεστιβάλ πολυθεματικά μεν με ποιοτικές, πρωτοπόρες και μοναδικές επιλογές δε. Ή άλλα που ζωντανεύουν έναν τόπο. Ε, αυτά έχουν λόγο να υπάρχουν. Εκείνο που λείπει και φέτος στη Βόρεια Ελλάδα είναι το εξειδικευμένο, εκείνο που θα φιλοξενήσει τους μαστόρους και τους μαέστρους, που θα προσελκύσει τους μυημένους και θα εκπαιδεύσει τους αμύητους. Εκείνο που θα αναδείξει έναν τόπο ως επίκεντρο π.χ. του θεάτρου ή της συμφωνικής μουσικής ή των εικαστικών κλπ. Καλά θα περάσουμε, αλλά όχι και να μην μένει ούτε η σκόνη…

Εναλλακτικό στριμωξίδι
Αφού πετάξαμε το μπαλάκι για το τι ακριβώς ακούμε, ποιοτικό ή μη ποιοτικό τραγούδι, στο ίδιο το τραγούδι και τους δημιουργούς, οι τελευταίοι δήθεν αγχώνονται να αποδείξουν ότι είναι ποιοτικοί και ότι καμία σχέση δεν έχουν με τους άλλους, τους σουξεδιάρηδες. Όταν ακούς π.χ. ένα σχήμα με Ζουγανέλλη, Μπουλά, Σταρόβα, Μαχαιρίτσα και Παπακωνσταντίνου, είναι προφανείς οι προθέσεις των μελών του. Ποιότητα στο χιούμορ, ποιότητα και στη μουσική, όχι ό,τι κι ό,τι. Όταν όμως πας να τους ακούσεις και είσαι αναγκασμένος να στριμώχνεσαι σα κανταΐφι και να πληρώνεις για το στριμωξίδι 45 ευρώ, σε ένα μαγαζί με κακή ακουστική, και ελλιπή εξαερισμό, τότε αναρωτιέσαι δικαίως για το εναλλακτικό του πράγματος. Κρίμα. Όταν πουλάς ιδεολογία καλό είναι να την υπερασπίζεσαι στην πράξη.

Μέτρο αξιοπιστίας
Δεν είναι απολογισμός αυτό που έκανε και φέτος ο Νικήτας Τσακίρογλου. Με όλο το σεβασμό, αλλά δεν είναι δυνατόν να μην δίνονται αναλυτικά στη δημοσιότητα πόσοι θεατές παρακολούθησαν ανά παράσταση ένα έργο. Κάποιοι σχολιάζουν ότι «πάλι καλά, πέρυσι δεν έκανε καν απολογισμό». Το παιχνίδι με τον κόσμο είναι γνωστό και έχει πολλές παραμέτρους, αλλά υπάρχει πάντα η ανασφάλεια και οι εντυπώσεις κερδίζονται στη συμμετοχή του κόσμου. Όμως, με το να μην μετράς έστω υποτυπωδώς τους επισκέπτες σου (βλέπε ΔΕΒΘ), τους θεατές σου (βλέπε ΚΘΒΕ) κ.ο.κ. και εκ των υστέρων να δηλώνεις αυθαίρετα νούμερα βαφτισμένα ως επιτυχία, δίνεις και το μέτρο της αξιοπιστίας σου ως προσπάθεια αναβάθμισης ενός θεσμού.

Δύο εξαιρετικές παραστάσεις
Από κει και πέρα, εξαιρετική η παράσταση "Λεωφορείο ο Πόθος" του ΚΘΒΕ (σε σκηνοθεσία Αντ. Καλογρίδη) με μια κλασικά πολύ καλή Πέμυ Ζούνη ως Μπλανς Ντιμπουά και τη μεγάλη αποκάλυψη που έσπρωξε την παράσταση στο άριστα, τον Βασίλη Μπισμπίκη ως Στάνλεϊ Κοβάλσκι. Ήδη ανακοινώθηκε ότι η παράσταση θα επαναληφθεί από Σεπτέμβρη στην ΕΜΣ. Δεν θα συμβεί, όμως, το ίδιο και με το «Απόψε τρώμε στης Ιοκάστης» του Άκη Δήμου και της Πειραματικής Σκηνής (σκην. Γ. Μόσχος), αφού η μεγάλη επιτυχία του φετινού χειμώνα στη Θεσσαλονίκη θα ανεβεί από Σεπτέμβρη στην Αθήνα σε σκηνοθεσία Στ. Φασουλή.

Νέο δ.σ. και με βούλα
Νέα διοίκηση για το Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης μετά από τέσσερα χρόνια στον… αέρα. Πρόεδρος παραμένει ο Αλ. Μπακατσέλος, ενώ τέσσερα νέα πρόσωπα περιλαμβάνονται μεταξύ των οποίων ο γνωστός δημοτικός σύμβουλος Γιάννης Μπουτάρης. Η είσοδος του τελευταίου στο δ.σ. του Μεγάρου, τη στιγμή μάλιστα που έχει τρομερή κόντρα με τον δήμαρχο Θεσσαλονίκης, προκάλεσε αντιδράσεις σε ορισμένους κύκλους. Αντίθετα, το καλλιτεχνικό στερέωμα φαίνεται ότι θέλει ανθρώπους με ευρύ πνεύμα στον πολιτισμό. Οι αντιδράσεις, πάντως, είχαν ως αποτέλεσμα την καθυστέρηση της ανακοίνωσης από το ΥΠΠΟ. Τελικά, ο Μ. Λιάπης πέρασε το δικό του.

HIGHLIGHTS #33

Ζει η κάρτα πολιτισμού!
Κι όμως ακόμη υπάρχει! Ο λόγος για την κάρτα πολιτισμού που εφηύρε ο κάποτε ΥΠΠΟ Ευάγγελος Βενιζέλος και χρησιμοποίησε εν είδει προεκλογικού εργαλείου. Τότε οι φορείς ήταν υποχρεωμένοι με υπουργική απόφαση να δέχονται τους κατόχους της κάρτας. Από το 2004 και μετά, ήταν μία από τις δύο κύριες δράσεις του γραφείου Θεσσαλονίκης του ΟΠΕΠ. Ο επικεφαλής Μηνάς Σαμαντζίδης και οι συνεργάτες του δούλεψαν πολύ για να διατηρηθεί ένα κοινωνικό μέτρο με ευρεία αποδοχή, μια από τις λίγες κυβερνητικές αποφάσεις που εξισώνει τους τρίτεκνους με τους πολύτεκνους. Έτσι σήμερα υπάρχουν 120.000 κάτοχοι της κάρτας, οι οποίοι μπορούν να παρακολουθούν εκδηλώσεις φορέων με τους οποίους είναι συμβεβλημένος ο ΟΠΕΠ. Ο Σαμαντζίδης, βέβαια, έφυγε από το πόστο του, όπως και ο πρόεδρος Μιχάλης Σιώψης, αλλά η κάρτα συνεχίζει… (για πληροφορίες: 2310-253600)

Ασυνέχεια…
Η έτερη δράση αφορά τον πολιτιστικό οδηγό «Π» που τον εξέδιδε το γραφείο του ΟΠΕΠ στη Θεσσαλονίκη. Ο οδηγός βαίνει προς κατάργηση (ίσως να έχει ήδη καταργηθεί) παρά το γεγονός ότι ήταν μια πολύ καλοσχεδιασμένη έκδοση, δίγλωσση (αγγλικά – ελληνικά) και με διανομή ώστε να ενημερώνει τους επισκέπτες της πόλης. Κατ’ άλλη πληροφορία, θα αναρτάται πλέον μόνο στο ίντερνετ. Για να μας θυμίζει το απόλυτα επιτυχημένο cultureguide.gr που κατάργησε η πρώτη γαλάζια διοίκηση του ΥΠΠΟ, το 2004 –λες και για όλα τα κακά στον πολιτισμό έφταιγε μια… ιστοσελίδα. Το γεγονός αναδεικνύει για μια ακόμη φορά τη μιζέρια της Πολιτείας, η οποία χαρακτηρίζεται από ασυνέχεια, όχι μόνο όταν υπάρχει κομματική εναλλαγή στην εξουσία αλλά ακόμη κι όταν κυβερνά η ίδια παράταξη! Θα έπρεπε το θέμα να απασχολήσει τον υπουργό Πολιτισμού, αλλά και τον υπουργό Τουρισμού που μιλάνε δήθεν για ανάπτυξη;

Η ΚΟΘ στο στούντιο
Χρονιά ηχογραφήσεων η φετινή για την Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης, η οποία κατακτά σιγά σιγά μια θέση στις προθήκες των cdάδικων, ενώ στις 30 Ιουνίου εμφανίζεται στο Ηρώδειο στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών. Το δεύτερο cd ηχογραφεί ήδη η εταιρεία NAXOS (είχαν προηγηθεί οι «Εντυπώσεις για Ορχήστρα και Σαξόφωνο» με σολίστ Θεόδωρο Κερκέζο) με έργα του Ιταλού συνθέτη Ιντεμπράντο Πιτσέτι. Η ηχογράφηση ξεκίνησε Ιανουάριο και ολοκληρώνεται στις 14 Μαΐου. Επίσης, την τελευταία εβδομάδα του Μαΐου θα ξεκινήσει η ηχογράφηση για την EMI Classics με τη σύμπραξη του πιανίστα Άλντο Τσικολίνι (συμπαραγωγή με το Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης) το 3ου και 4ου κοντσέρτου για πιάνο του Μπετόβεν.
Η τρίτη ηχογράφηση θα περιλαμβάνει το «Χαμόγελο της Τζοκόντα» του Μ. Χατζιδάκι και τη «Sweet Suite» του Ν. Κυπουργού, θα πραγματοποιηθεί στο δεύτερο εξάμηνο του 2008 ενώ δεν έχει οριστικοποιηθεί ακόμη η εταιρεία. Τέλος, στις αρχές Ιουνίου αναμένεται να κυκλοφορήσει από τη BIS το cd με έργα Σκαλκώτα.

Μουσείο για τον ελληνικό κινηματογράφο
Στις μέρες του Φεστιβάλ Κινηματογράφου, τον προσεχή Νοέμβριο, φιλοδοξούν να εγκαινιάσουν το ανακαινισμένο Μουσείο Κινηματογράφου οι άνθρωποί του. Ανακαινισμένο όχι μόνο σώματι αλλά και ψυχή. Με νέα μουσειολογική άποψη και μια μόνιμη έκθεση με τον αμφίσημο τίτλο «Βλέπω φως» θα διατρέχει το παρελθόν και θα ατενίζει το μέλλον του ελληνικού σινεμά. «Φεύγουμε από τα μηχανήματα» λέει ο διευθυντής του Μουσείου Βασίλης Κεχαγιάς και το τεχνολογικό κομμάτι του κινηματογράφου θα εκτίθεται σε ειδικά διαμορφωμένη βιτρίνα. Στο χώρο θα επικρατεί η εικόνα και οι προβολές, ενώ θα υπάρχει πρόσβαση σε ηλεκτρονικό αρχείο για την ελληνική κινηματογραφία. Για να δούμε, λοιπόν, αν το συγκεκριμένο Μουσείο θα κατορθώσει να βρει μια ταυτότητα και έναν ρόλο στο σύγχρονο ελληνικό πολιτιστικό τοπίο. Οι προθέσεις υπάρχουν, το στοίχημα δεν είναι εύκολο.

Αισιοδοξία
Με μια παράσταση που σπάει ταμεία και τη μεγάλη πληγή της «Θεατρικής Άνοιξης» ανοιχτή, στην Πειραματική Σκηνή της Τέχνης μάλλον θα πρέπει να αισθάνονται αισιόδοξοι για το μέλλον. Χαρακτηρισμένος ως «ιστορικός θίασος» δια στόματος υπουργού Μ. Λιάπη, θα διαπραγματεύεται πλέον με το δ.σ. του ΕΚΕΘΕΧ χωρίς να τίθεται υπό την κρίση της επιτροπής, προκειμένου να λάβει την επιχορήγηση. Η θεσμική αντιμετώπιση ορισμένων θιάσων, παρά τις αντιδράσεις –αναμενόμενες- που θεωρούν ότι περιττεύει η ιδιαίτερη μεταχείριση οποιουδήποτε θιάσου. Παρόλ’ αυτά, το μεγάλο ζητούμενο για το θέατρο είναι η εμπλοκή του ΕΚΕΘΕΧ να είναι αποτελεσματική όσον αφορά το χρόνο εκταμίευσης των επιχορηγήσεων. Διότι οι καθυστερήσεις των τελευταίων ετών εξέθεσαν τα σχήματα προς την θεατρική αγορά με αποκλειστική υπαιτιότητα της Πολιτείας.

Θα ξανάρθει η… «Άνοιξη»;
Σύμφωνα με πληροφορίες, η «Θεατρική Άνοιξη» θα τεθεί στη συνάντηση του διευθυντή της Πειραματικής Ν. Παπανδρέου με το ΕΚΕΘΕΧ. Μένει να δούμε αν θα συγχρονιστεί επιτέλους ο λόγος του ΥΠΠΟ για εξωστρέφεια με το βήμα του. Αν θα πάψει πια την ώρα που μιλά (και δρα) για δημιουργία διεθνών θεσμών στη Θεσσαλονίκη, την ίδια ώρα να καταργεί έναν 12ετή ανεξάρτητο θεσμό όπως η «Θεατρική Άνοιξη».

Η Ιοκάστη στα χάι της
Μιας και μιλάμε για την Πειραματική αξίζει να μνημονεύσουμε την παράσταση «Απόψε τρώμε στης Ιοκάστης» που υπογράφει ο Άκης Δήμου και σκηνοθετεί ο Γιάννης Μόσχος. Η ηθοποιός Έφη Σταμούλη μάλλον αντιλήφθηκε καλά ότι είναι γεννημένη για κωμικούς ρόλους, ενώ όλος ο θίασος έδειξε ότι η Πειραματική δεν είναι μόνο για κλασικά έργα. Το θέατρο ήταν κάθε μέρα γεμάτο (τέσσερις μέρες την εβδομάδα) και η παράσταση συζητιόταν στην πόλη. Σπάνιο γι’ αυτό και καλό! Το Σεπτέμβρη μάλλον δεν θα επαναληφθεί στο θέατρο Αμαλία γιατί θα ανεβεί σε αθηναϊκό θέατρο.

Επαναθεώρηση της Προβλήτας
Καιρός είναι οι αποθήκες του Λιμανιού και η αξιοποίησή τους να απασχολήσει ξανά το ΥΠΠΟ. Πριν από 6 χρόνια έγινε ένα σημαντικό βήμα, αλλά καιρός είναι να γίνει το επόμενο. Η πρώτη προβλήτα αποδόθηκε στα μουσεία Σύγχρονης Τέχνης, Φωτογραφίας και Κινηματογράφου, ενώ η Γ’ ανοίγει κατά καιρούς για events (π.χ. Φεστιβάλ Κινηματογράφου και άλλα μεμονωμένα, πολιτιστικά και μη). Αποδείχθηκε ότι η προβλήτα μπορεί να αποτελεί προέκταση της παλιάς παραλίας, μπορεί να συνδεθεί με το σώμα της πόλης. Όμως, δεν αρκεί αυτό. Ο χώρος μένει για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα αναξιοποίητος, παρά τις τεράστιες δυνατότητες. Ίσως το ΥΠΠΟ θα πρέπει να εξετάσει πλέον την δυνατότητα συνολικής διαχείρισης της προβλήτας, να την αντιμετωπίσει ως «πολιτιστικό κέντρο» (όπως και τη Μονή Λαζαριστών). Πρότυπα υπάρχουν μυριάδες στο εξωτερικό. Ας μην κλείνουμε τα μάτια στις εξελίξεις. Θα είναι ωφέλιμο για όλους.

Αυτονομήσεις
Την αυτονόμηση του Μουσείου Φωτογραφίας από το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης ανακοίνωσε ο υπουργός Μιχάλης Λιάπης στη συνέντευξη Τύπου για τη Photobienalle. Σε κάποιους η δήλωση αυτή… σκόρπισε αισιοδοξία. Σωστή η πρόθεση. Αλλά μην ξεχνάμε η αυτονόμηση του εν λόγω Μουσείου, του Κέντρου Σύγχρονης Τέχνης, της Όπερας Θεσσαλονίκης και του Μουσείου Κινηματογράφου είναι αιτήματα ετών. Κρατούν πριν την άνοδο της ΝΔ στην κυβέρνηση και από τον Μάρτιο του 2004 θεωρήθηκε αυτονόητο ότι θα πραγματοποιηθούν με δηλώσεις αρμοδίων. Ωστόσο μέχρι σήμερα τίποτε δεν έχει αλλάξει. Οι στρεβλώσεις του νόμου Βενιζέλου που έβαλε τα θεμέλια των πολιτιστικών οργανισμών της Θεσσαλονίκης πρέπει αν τελειώσουν. Και όχι μόνο. Οι φορείς πρέπει να εκσυγχρονιστούν, να ακολουθήσουν τις εξελίξεις. Αν θέλουμε να μιλάμε για ανάπτυξη διαμέσου του πολιτισμού.

Τα λεφτά και η ανάπτυξη
Σε περικοπές στους προϋπολογισμούς των πολιτιστικών φορέων της Θεσσαλονίκης προχώρησε το ΥΠΠΟ, όπως πληροφορούμαι. Το είχε τονίσει, εξάλλου, και όταν ήρθε για το Φεστιβάλ Κινηματογράφου. «Όλοι μου ζητάνε λεφτά» είχε πει, «κι εγώ δεν έχω» είχε συμπληρώσει. Τότε πώς να μιλήσουμε για ανάπτυξη; Κανείς δεν ζητά λεφτά για να τα φάει και να τα πιει. Οι άνθρωποι του πολιτισμού έχουν τις αγωνίες τους. Και δεν είναι μόνο τα λεφτά. Χρειάζονται άμεσες δομικές αλλαγές, οργανισμοί λειτουργίας με σύγχρονο πνεύμα και κατάλληλη στελέχωση ώστε οι φορείς να αναπτυχθούν. Ο πολιτισμός είναι επένδυση. Αυτό σημαίνει πολλά και τα λέει όλα. Καλό είναι να το αντιληφθεί η ηγεσία και να κινηθεί τάχιστα.

Ευρωπαϊκό Βραβείο Θεάτρου
Επιτυχημένη θα μπορούσε να χαρακτηριστεί η δεύτερη εν Θεσσαλονίκη διοργάνωση του Ευρωπαϊκού Βραβείου Θεάτρου, στις αρχές Απριλίου. Τιμώμενο πρόσωπο ο Γάλλος θεατράνθρωπος Πατρίς Σερό, ο οποίος φάνηκε να χάρηκε το βραβείο αν και δεν γνώριζε την ύπαρξή του, όπως είπε ο ίδιος. Αν και ο θεσμός μπλέχτηκε κάπου στη δίνη της υπόθεσης Ζαχόπουλου και η πρώτη διοργάνωση υπήρξε απογοητευτική, κατάφερε να δείξει ένα πολύ καλό πρόσωπο φέτος. Η συνέχισή του εξαρτάται από το ΥΠΠΟ αφού η προηγούμενη ηγεσία είχε εξασφαλίσει τη χρηματοδότηση μόνο για τα 2 πρώτα χρόνια εντάσσοντάς το στο συνολικό πλάνο εγκαθίδρυση θεσμών στη Θεσσαλονίκη (βιβλίου, κινηματογράφου, ντοκιμαντέρ, μουσικής κλπ).

Σκηνή από την λαμπρή τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων του Πεκίνου...

Η Γεωργία εισέβαλε στη Νότια Οσετία. Απάντησε με βομβαρδισμούς και τεθωρακισμένα η Ρωσία. Χιλιάδες νεκροί και τραυματίες. Το είπαμε. Οι πιο θλιβεροί Ολυμπιακοί Αγώνες στην ιστορία. Όχι μόνο για τους λόγους που αναφέραμε...

FOTO: Associated Press 

Με τόλμη για την Ιστορία

Διαβάζω το εξαιρετοκού ενδιαφέροντος κείμενο του Δημήτρη Γκιώνη στα "Διαχρονικά" της Σαββατιάτικης Ελευθεροτυπίας (9 Αυγούστου 2008) με θέμα την ίδρυση της Ακαδημίας Αθηνών από τη δικτατορία του Θεόδωρου Πάγκαλου (παππού του σύγχρονού μας), όπως την κατέγραψε ο ποιητής Γεώργιος Δροσίνης με κείμενό του.

Αξίζει να διαβάσετε το κείμενο στο σχετικό λινκ που παραπέμπει στην ιστοσελίδα της εφημερίδας. Εκτός από το περιεχόμενό του, εντυπωσιακός είναι και ο τίτλος του, "Όταν οι δικτατορίες κάνουν... καλό", αν και οι δικτατορίες ποτέ δεν κάνουν τελικά καλό. Δεν το λέω, λοιπόν, γιατί είμαι οπαδός των δικτατορικών καθεστώτων. Το αντίθετο. Τρομάζω και φτύνω στο άκουσμα της φράσης "μια χούντα μας χρειάζεται", η οποία δήθεν είναι ικανή -η μόνη λύση- για να θεραπεύσει τα σπυράκια της Δημοκρατίας. Το λέω γιατί πιστεύω ότι απέναντι στην Ιστορία πρέπει να είμαστε έντιμοι, ακόμη κι όταν εκείνη στάθηκε ανέντιμα απέναντι στους ανθρώπους, στο λαό. Και μου αρέσουν οι άνθρωποι που έχουν την τόλμη έτσι να διαβάζουν την Ιστορία. Δεν μου αρέσουν εκείνοι που την ερμηνεύουν κατά το δοκούν, ούτε εκείνοι που τη βιάζουν κατά το συμφέρον. Δεν προτιμώ δε ούτε και εκείνους που στέκονται αδιάφορα απέναντί της. 

Η βραχύβια δικτατορία, λοιπόν, του Θεόδωρου Πάγκαλου (Ιούνιος 1925 - Αύγουστος 1926) ίδρυσε την Ακαδημία Αθηνών, το κορυφαίο πνευματικό ίδρυμα της χώρας, όπως την αποκαλούμε μέχρι σήμερα -ελπίζω κάποιοι να μην αλλάξουν άποψη μετά τις "αποκαλύψεις" του Γκιώνη. Η δικτατορία του Μεταξά τόλμησε να πει το υπέρ πίστεως και πατρίδος "ΟΧΙ" στους εισβολείς Ιταλούς και Γερμανούς. Κι ας ήταν μέχρι τότε ο Ιωάννης Μεταξάς φίλος τους. Άλλα παραδείγματα δεν θα φέρω. Υπάρχουν πολλές ακόμη ανάλογες στιγμές της Ιστορίας, της νεώτερης Ιστορίας, όπου υπεισέρχεται όμως έντονα το υποκειμενικό στοιχείο και γι' αυτό τις αφήνω εκτός του παρόντος. 

Δεν χρειάζεται να είμαστε υπέρ της δικτατορίας ή της βασιλείας για να παραδεχτούμε, ως μονάδες και ως λαός, ότι είχαμε και δικτατορίες είχαμε και περιόδους βασιλείας (με καλές και κακές στιγμές). Οφείλουμε όμως να πούμε ότι π.χ. η δικτατορία Πάγκαλου ή ακόμη και του Μεταξά ελάχιστη σχέση είχαν με την δικτατορία των συνταγματαρχών, με τις μεταπολεμικές χούντες ανά τον κόσμο. Οφείλουμε να δούμε το πολιτικό γεγονός μέσα στην περιρρέουσα ατμόσφαιρα της εποχής, όχι μόνο ως φαινόμενο αλλά και ως προς τις συνέπειες που είχε. Π.χ. οι στρατιωτικές δικτατορίες στην εποχή του Πάγκαλου ήταν ο κανόνας -οι δημοκρατίες ήταν ελάχιστες. Τα στρατιωτικά πραξικοπήματα ήταν... καθημερινά. 

Είμαστε από τα μοναδικά κράτη π.χ. που αρνούμαστε να αποδεχτούμε ότι μέχρι το 1967 είχαμε βασιλεία και με δημοκρατικές κυβερνήσεις, την ώρα που κορυφαίες δημοκρατίες σήμερα στον κόσμο έχουν ακόμη τους βασιλείς ως κορώνες στο κεφάλι τους. Θυμάμαι ότι στην τελευταία μεγάλη κρίση σχετικά με το Τατόι, πρότεινα από τη στήλη μου στην εφημερίδα "Μακεδονία" να ιδρυθεί επιτέλους ένα μουσείο περί βασιλείας, δε με νοιάζει πως θα λέγεται, που θα στεγαστεί στο Τατόι μπας και πάψει να ρημάζει, προκειμένου να σταματήσει πια αυτή η ιστορία με την εξαγωγή από τη χώρα της βασιλικής περιουσίας και τη λεηλασία των πάλαι ποτέ ανακτόρων. 

Είχαμε βασιλιά κάποτε, τι να κάνουμε, κι ας μη θέλουν να το δεχθούν ορισμένοι. Είναι Ιστορία και η Ιστορία δεν διαγράφεται. Με τα θετικά και με τα αρνητικά της. Και δικτατορίες. Του καιρούς τους, λιγότερο ή περισσότερο κατάπτυστες. 

Είναι βέβαιο ότι κάποτε, όταν ο 20ός αιώνας θα είναι πια μια κουκίδα bold στο βιβλίο της Ιστορίας του σύμπαντος, η μη αποδοχή, η διαστρέβλωση και η χρήση της κατά το δοκούν και κατά το συμφέρον θα ισοδυναμούν με βασιλοφροσύνη και φιλο-ολιγαρχισμό, με ανάλογες συνέπειες. 

9Αυγ2008

FOTO: @ ΓΙΑΝΝΗΣ Θ. ΚΕΣΣΟΠΟΥΛΟΣ / "Αναμονή", Θάσος, 1-8-2008 

Στην Καβάλα

Ένα επιτοίχιο σχόλιο για το "Cosmopolis", τις πολιτιστικές εκδηλώσεις που διοργανώνονται στην Καβάλα. Αιχμηρό, αλλά αποδίδει την πραγματικότητα στα πολιτιστικά της ελληνικής περιφέρειας.

FOTO: @ΓΙΑΝΝΗΣ Θ. ΚΕΣΣΟΠΟΥΛΟΣ / "Λαϊκή αντίδραση", Καβάλα, 1-8-2008

Χαλάρωση!

Όπως θα καταλάβατε όσοι επισκέπτεστε το blog, πολύ "Ελευθεροτυπία" έπεσε στις διακοπές...

FOTO: @ΓΙΑΝΝΗΣ Θ. ΚΕΣΣΟΠΟΥΛΟΣ / "Άι Γιάννης", Θάσος, 23-7-2008

Οι "νέοι των 700 ευρώ" και ο αρχηγός των 700.000 ευρώ

Καλά, το πόθεν έσχες των πολιτικών δημοσιεύεται κάθε καλοκαίρι αλλά είναι κρίμα να κρίνεται απλώς και μόνο ως κουτσομπολιό.
Το μεγάλο ερώτημα που προκύπτει για τον απλό πολίτη δεν είναι αν τα παίρνουν και πως τα παίρνουν οι πολιτικοί. Αυτό σε μια δημοκρατία είναι δουλειά των εισαγγελέων και των δικαστών. Των αδέκαστων.
Το μεγάλο ερώτημα για τον πολίτη είναι πως είναι δυνατόν κυρίες και κύριοι με 5πλάσια ή γενικώς πολλαπλώς πολλαπλάσια εισοδήματα από έναν σύγχρονο Έλληνα μισθωτό του Δημοσίου –να μην μιλήσουμε για του ιδιωτικού τομέα ή για τον συνταξιούχο- να κατανοήσουν το δράμα της καθημερινότητάς του.
[Να γιατί χρόνια τώρα μας έχουν πρήξει με το ποιος θα κερδίσει τη μάχη της καθημερινότητας, διότι γι’ αυτούς πράγματι είναι εξαιρετικά δύσκολο να την προσεγγίσουν και να την κατανοήσουν]
Πως είναι δυνατόν ο αρχηγός των 700.000 ευρώ να έχει κάνει σημαία τους νέους των 700 ευρώ… Αποδεικνύεται με τον πιο τρανταχτό τρόπο ότι πρόκειται για επικοινωνιακή φούσκα.
Πολλώ δε μάλλον που οι περισσότεροι πολιτικοί έχουν χάσει και την φυσική επαφή με την πραγματικότητα, πολιτεύονται από το γραφείο τους και μέσω επικοινωνιολόγων, δεν βλέπουν και δεν συνομιλούν πλέον με τους εκτός του κύκλου τους. Ασκούν δηλαδή πολιτική κλινικώς νεκρή…
2Αυγ2008

Σεβασμός στις θρησκείες

Υπέρ ο Συνήγορος του Πολίτη, ικανοποιημένη η Ιερά Σύνοδος με την απόφαση του υπουργείου Παιδείας για αναγνώριση του δικαιώματος απαλλαγής των μαθητών από το μάθημα των θρησκευτικών χωρίς την υποχρέωση της αιτιολόγησης, διαβάζω σε δημοσίευμα της «Ελευθεροτυπίας» της 1ης Αυγούστου 2008.
Αν αποδεχτεί κανείς τη μέχρι τώρα θεώρηση του πράγματος από την ελληνική Πολιτεία και τα κόμματα, μπορεί να πει ότι είναι μια απόφαση προς τη σωστή κατεύθυνση. Ωστόσο, εκείνο που θα έπρεπε να επιδιώκεται δεν είναι η απαλλαγή από τη γνώση αλλά ο σεβασμός των θρησκειών. Όλων των θρησκειών. Η διαθρησκειακή διδασκαλία παρά ο οιονεί προσηλυτισμός. Αλλά ως γνωστόν στη χώρα μας, η κυρίαρχη μειοψηφία έχει κατοχυρώσει τη δυσκοιλιότητα στον σεβασμό της Ορθοδοξίας ως πολιτικό της δικαίωμα…
2Αυγ2008

Πες «Είμαι φίλος του Ουίλιαμ Λόουσον»…

Για τους τσογλαναράδες της Μυκόνου που έσπασαν στο ξύλο τον 20χρονο Αυστραλό με αποτέλεσμα να του αφαιρέσουν τη ζωή, τι να πει κανείς…
Της νύχτας τα καμώματα είναι γνωστά εδώ και χρόνια, αλλά η Πολιτεία παριστάνει ότι δεν γνωρίζει επίσης εδώ και χρόνια. Μόνο όταν συμβαίνει το κακό ο εκάστοτε υπουργός ρίχνει κανένα ανάθεμα μπας και το ξορκίσει. Και μετά συνεχίζει τη διασκέδασή του στα ίδια «τσαμπουκαλεμένα» α-bar-ια. Εξάλλου, ο ίδιος είναι πάντα ευπρόσδεκτος αφού, στάνταρ, ανεβάζει το ίματζ του μαγαζιού.
Κι αν θέλεις κι εσύ να γλιτώσεις την πόρτα και το ξύλο μέχρι θανάτου –μπορεί να πιεις και κάνα σφηνάκι παραπάνω κέρασμα του «μεγάλου»- πες, ρε παιδί μου, «Είμαι φίλος του Ουίλιαμ Λόουσον»*…
Καταδίκη όχι μόνο για σωφρονισμό αλλά και για παραδειγματικό, όχι δηλαδή απλώς τιμωρία αλλά και αποτροπή…

*Όπου Ουίλιαμ Λόουσον, βάλε το όνομα του εκάστοτε υπουργού…

Θάσος, όπως λέμε Ακρόπολη!

Η Θάσος για τη Μακεδονία είναι όπως η Ακρόπολη για την Αθήνα. Γεννιέσαι, ζεις, μεγαλώνεις, εργάζεσαι κι όμως στον Ιερό Βράχο δεν έχεις αξιωθεί ν’ ανέβεις. Ένα νησάκι της προκοπής έχουμε κοντά μας οι βόρειοι, ένα σμαράγδι με υπέροχες παραλίες, αμμουδιές αλλά και πέτρες, κοκορέτσι, κοντοσούβλι και άλλα τινά και δεν το τιμούμε όσο του αρμόζει.
Μείναμε οικογενειακώς στα δωμάτια της Μαρίας, φροντισμένα, νοικοκυρεμένα, όπως αρμόζει σε Έλληνες που απευθύνονται σε Έλληνες. Μεγάλη αυλή για να παίζουν τα παιδιά, καθαριότητα, ανθρωπιά. Θα μου πεις, πληρώνεις. Παντού πληρώνεις αλλά στο τέλος φεύγεις βρίζοντας.
Ακτή Παράδεισος, θα τη θυμάμαι. Μάλλον θα τη βγάλανε έτσι οι γυμνιστές που κάποτε είχαν βρει τον παράδεισό τους στην παιδικών διαστάσεων –βάθους- φυσική πισίνα όπου θα κάνανε τα πλάτσα πλούτσα τους. Εύστοχη η επιλογή, τώρα κατακλύζεται από οικογένειες –ό,τι πρέπει για πιτσιρίκια.
Καλή και η Αλυκή, θυμίζει την Κολώνα στην Κύθνο, μόνο που εκείνη είναι πράγματι μαγεία. Εδώ η πλαζ είναι μικρή και στενή, ο κόσμος πλακώνεται ο ένας πάνω στον άλλον, μόνο η μια πλευρά… λειτουργεί αφού στην άλλη έχει πέτρα μπόλικη, και δεν θα ξεχάσω τον μεσήλικα –παλιός την Αλυκή- πίσω από το μπαρ άνωθεν που έφτιαχνε καταπληκτικούς καφέδες για 2,50 ευρώ τον έναν.
Σκάλα Ποταμιάς μέναμε, στη μεγαλύτερη (4 χλμ) παραλία του νησιού, αμμουδερή στο μεγαλύτερο κομμάτι της. Είναι αυτή που στη μια άκρη λέγεται Χρυσή Αμμουδιά και καταλήγει στη Σκάλα Ποταμιάς, με την αυτοσχέδια παραλιακή ζώνη των πρόχειρων μη μόνιμων κατασκευών που της δίνουν έναν κάποιον χαρακτήρα και φυσικά της φέρνουν τουρίστες. Μπαράκια, κρέπες, φαγάδικα, γυράδικα, λίγα ψάρια, παγωτό παντού (έπαιζε πολύ η Algida), σούπερ μάρκετ, όλα μαζί. Το καλύτερο σημείο, πάντως, το ‘παν ο Θανάσης και η Βασιλική. Στο δημοτικό αναψυκτήριο, περίπου στο κέντρο. Έχεις και την πυροσβεστική από δίπλα για περισσότερη ασφάλεια –για το φόβο του υγρού πυρός στη θάλασσα. Αλλά και πρόσβαση σε φραπεδάκι, το οποίο με την ελαφριά ομπρέλα και τα καθισματάκια που αγόρασες απ’ το Jumbo συν την ευρεσιτεχνία για το χώσιμο – βίδωμα της ομπρέλας στην παραλία (ανεξαρτήτως γεωλογικής σύνθεσης) δημιουργεί ένα σούπερ πακέτο all inclusive! Ψιλή Άμμος, Άγιος Ιωάννης επίσης να πάτε. Λένε.
Ο περίφημος Θεολόγος έχει μια καλοσύνη, κάτι σε διατηρημένο χωριό, κυρίως νόστιμα κρεατικά και ένα λαογραφικό μουσείο που το βρήκαμε κλειστό.
Για φαγητό και η «Γραμβούσα», ταβέρνα στη Σκάλα Ποταμιάς που πήρε το όνομα απ’ το νησάκι απέναντι, κάνει πολύ νόστιμους τοπικούς μεζέδες –πάρε και ουζάκι, δεν θα πάθεις τίποτα.
Η Μονή Αρχαγγέλου όπου φυλάσσεται ο «τίμιος ήλος», δηλαδή κομμάτι καρφιού με το οποίο σταύρωσαν τον Χριστό οι Ρωμαίοι. Απορώ ακόμη γιατί λέγεται «τίμιος» -θα μου πείτε τι φταίει το καρφί;- αλλά και πού βρίσκεται, αφού στο προσκύνημα δεν ήταν ορατό κανένα ίχνος του. Πάντως, όπως ήταν αναμενόμενο, είναι χτισμένη σε φιλέτο, πάνω στο βράχο, κρεμαστό, με θέμα το Αιγαίο, έχοντας στο πλάι μια πολύ καλή αμμώδη παραλία, το Λιβάδι.
Η Παναγιά μπαλκόνι στο ανατολικό Αιγαίο, με μια πολύ ωραία διαδρομή παράλληλα με τ' αυλάκι που οδηγεί στην πλατεία με τα πλατάνια και το όμορφο καφέ. Κι αυτό το χωριό κρατά το χαρακτήρα του, με πολύ νόστιμα κοκορέτσια, κατσικάκια κλπ θαρρείς και βρίσκεσαι ανοιχτά του Σκλήθρου και του Νυμφαίου.
Να το καλό με τη Θάσο, το μεγάλο καλό. Είσαι νησί και θαρρείς και βρίσκεσαι στο βουνό. Γενικώς δροσιά (δεν… ιδρώνει εύκολα τ' αυτί σου), πολλά πλατάνια, νερό γάργαρο κι απ’ τις βρύσες ακόμη, πράσινο μέσα στη θάλασσα, ζεστά νερά, άμμος και χρώμα γαλαζοπράσινο, εξού και «σμαραγδένιο νησί».
Η πρόσβαση πανεύκολη. Καράβια φτάνουν από Καβάλα σε Λιμένα ή αλλιώς Θάσο (όνειρο το αρχαίο θέατρο) και Πρίνο αλλά και από Κεραμωτή σε Λιμένα (σε μισή ωρίτσα, χωρίς ταλαιπωρίες και καρτέλ ακτοπλοΐας).Ελπίζω και η αναχώρηση να είναι τόσο εύκολη! Καλή επάνοδο!
30Ιουλ2008

FOTO: @ΓΙΑΝΝΗΣ Θ. ΚΕΣΣΟΠΟΥΛΟΣ / "Προβλήτα", Λιμένας Θάσου, 31-7-2008

"Η ζωή είναι προϊόν συντυχιών και επιλογών"

Διάβασα τη συνέντευξη της Ιουλίτας Ηλιοπούλου, συντρόφου του ποιητή Οδυσσέα Ελύτη, μαθήτριάς του και ποιήτριας ενίοτε, όποτε πραγματικά θέλει να πει κάτι, όταν την οδηγεί εκεί κάποιος συνδυασμός λέξεων. Την έδωσε στην Τασούλα Επτακοίλη και δημοσιεύτηκε στο «Κ» της Καθημερινής της Κυριακής 27 Ιουλίου 2008.
Μυστήρια και σοβαρή, όπως πάντα τις λίγες φορές που ανοίγεται, λέει πολλά καλά, μαρτυρίες για τον ποιητή αλλά και για τη βαριά κληρονομιά που της άφησε. Κρατώ ένα. Λέει κάπου: «Η ζωή είναι προϊόν συντυχιών και επιλογών. Πρέπει να χορογραφηθούν πολύ έντεχνα για να λειτουργήσουν και να φέρουν την ευφορία. Κι εμένα δεν μου αρέσουν οι συμβιβασμοί». Δεν είναι ένα ποίημα;

FOTO: @ΓΙΑΝΝΗΣ Θ. ΚΕΣΣΟΠΟΥΛΟΣ / "Ήλιος και Αιγαίο", Τήνος, 8-7-2004

Τα δημόσια έργα και το έργο τέχνης στο δημόσιο χώρο

Ο Τάσσης Παπαϊωάννου, καθηγητής αρχιτεκτονικής στο Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο, επαναφέρει το θέμα της σχέσης του έργου τέχνης με την πόλη, με άρθρο του στην Σαββατιάτικη Ελευθεροτυπία της 26ης Ιουλίου 2008.
Ένα εξαιρετικό κείμενο, όπου καταγράφεται η άποψη του Gobrich ότι «Στην πραγματικότητα η τέχνη δεν υπάρχει. Υπάρχουν μόνο οι καλλιτέχνες», αλλά και του Μπόρχες ότι «Το παρόν δεν ακινητοποιείται. ένα καθαρό παρόν είναι αδιανόητο: θα ήταν ανύπαρκτο. Το παρόν περιλαμβάνει πάντα ένα μέρος του παρελθόντος και ένα μέρος του μέλλοντος».
Ερέθισμα το άρθρο αυτό για να ξαναθυμηθώ την απουσία των έργων τέχνης από την ελληνική πόλη και ιδιαίτερα τη Θεσσαλονίκη.
Θυμήθηκα μια συνέντευξη που είχα πάρει από τον τότε πρόεδρο του Συλλόγου Καλλιτεχνών Εικαστικών Τεχνών Βορείου Ελλάδας, τον γλύπτη κατά κύριο λόγο Στέργιο Τσιούμα, το 1998 για την εφημερίδα «Μακεδονία». Είχε θέσει τότε ως πρόταση τη δημιουργία πάρκου καλλιτεχνών, όπου θα φιλοξενούνται έργα δημοσίου χώρου. Εννοείται ότι δεν βρήκε ανταπόκριση αυτή η «γκετοποιημένη» κατά τα λοιπά πρόταση –εδώ δεν βρήκε στέγη ο ιστορικός σύλλογος, αφού κανείς Δήμος εντός ή εκτός πολεοδομικού συγκροτήματος δεν προθυμοποιήθηκε να φιλοξενήσει τους καλλιτέχνες παραχωρώντας διεύθυνση, ένα γραφειάκι και μια τηλεφωνική γραμμή -εδώ αντικατοπτρίζεται ευκρινώς η πολιτική άποψη περί τέχνης της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Όμως ούτε και μεμονωμένα κατόπιν σχετικών διαγωνισμών έργα τέχνης δεν βρήκαν τον δημόσιο χώρο τους, παρά το ότι θεσμοθετήθηκε νομοθετικά η απόδοση ποσοστού επί του προϋπολογισμού των δημοσίων έργων για το σκοπό αυτό –δεν ξέρω αν έχει καταργηθεί.
Είναι συγκλονιστικό το πόσο αλλάζει την όψη μιας πόλης ένα έργο τέχνης –εννοείται όταν είναι αντλημένο από την ίδια την πόλη- και μπορεί κανείς να το δει σε πόλεις του εξωτερικού. Εξάλλου, «κάθε τοποθεσία της πόλης είναι φορτωμένη με μνήμες. Κάθε σημείο της συμπυκνώνει πολλαπλά βιώματα διαφορετικών χρονικών περιόδων, ενώ σημαίνει για κάθε έναν από εμάς διαφορετικά πράγματα», όπως γράφει ο Τάσσης Παπαϊωάννου. Μια τέτοια πολιτική πρωτοβουλία θα συνιστούσε πραγματική και σπουδαία μεταρρύθμιση του δημοσίου χώρου, μια μεταρρύθμιση που θα επηρέαζε θετικά την αισθητική και την ψυχολογία όλων μας, κατοίκων και επισκεπτών.
30Ιουλ2008

FOTO: @ΓΙΑΝΝΗΣ Θ. ΚΕΣΣΟΠΟΥΛΟΣ / "Τέχνη κατά τύχη", "Παναγία" Κεραμωτή - Θάσος, 22-7-2008

Με αφορμή ένα άρθρο του Π. Τατούλη

Καλά τα γράφει στη Σαββατιάτικη Ελευθεροτυπία της 26ης Ιουλίου 2008 ο Πέτρος Τατούλης, πρώην υφυπουργός Πολιτισμού, με υπουργό τον Καραμανλή και γενικό γραμματέα τον Ζαχόπουλο.
Καμία πολιτική για τον πολιτισμό. Καμία απολύτως συγκεκριμένη γραμμή, έστω και λανθασμένη. Μόνο διαχείριση κονδυλίων, εύνοια ημετέρων, μουσεία κλειστά, ελλείμματα πολλά κλπ κλπ. Ό,τι ακριβώς ίσχυε και επί ΠΑΣΟΚ. Τότε μάλιστα υπήρχε κι ένας Βενιζέλος που με την ακαδημαϊκή κατάρτιση και την πολιτική ευφυΐα του κατόρθωνε να πακετάρει το τίποτα σε ιλουστρασιόν λαδόκολλα. Τώρα ούτε η λαδόκολλα.
Το παιχνίδι, όμως, στον πολιτισμό, το παιχνίδι όχι της διαχείρισης του υπουργείου Πολιτισμού αλλά του καθορισμού επιτέλους στρατηγικών επιλογών για τον πολιτισμό, ως άξονα ανάπτυξης, χάθηκε πριν τις εκλογές του 2004. Όταν κανείς στη Νέα Δημοκρατία δεν ασχολούνταν με το τελευταίο τη τάξει υπουργείο με τα πολλά «ανύποπτα» κονδύλια.
Όπως και σε άλλους τομείς, βέβαια, έτσι και στον πολιτισμό περιμέναμε έτοιμο σχέδιο από πλευράς Ρηγίλλης. Η νίκη Καραμανλή ήταν προδιαγεγραμμένη ήδη από το 2000 και ήταν φυσικό να αναμένεται μια ετοιμότητα, ένα όραμα, μια φιλοδοξία για να αλλάξει κάτι και να γίνει κάτι καλύτερο από το τότε υπάρχον. Αντί αυτού όμως επικράτησε χάος. Όλοι προσπαθούσαν να μάθουν κατιτίς, να πληροφορηθούν τα αυτονόητα. Μια «νέα εποχή» δυστυχώς από μηδενική βάση ξεκινούσε πάλι για τον πολιτισμό –άλλες δύο εκκινήσεις από μηδενική βάση έγιναν σε 4,5 χρόνια με τον Βουλγαράκη των Πακιστανών και τον Λιάπη της Ζίμενς… Και ο Πέτρος Τατούλης προσπαθούσε. Μόνο ο Ζαχόπουλος γνώριζε αλλά κι ετούτος είχε το νου του πως θα καταστήσει τον υφυπουργό υφιστάμενό του, πως θα είναι αυτός από πάνω και οι άλλοι από κάτω.
Και ο Πέτρος Τατούλης, λοιπόν, ψαχνόταν. Άρα το πρόβλημα δεν είναι τι έχει μάθει ο βουλευτής Αρκαδίας μέχρι σήμερα για τα πολιτιστικά, αλλά ότι κι εκείνος έμαθε στου κασίδη το κεφάλι. Κι έτσι όταν μπορούσε να κάνει κάτι, ν’ αλλάξει κάτι, εκείνος δεν γνώριζε. Μάθαινε… Τώρα είναι πάλι αργά. Πολιτισμέ, ήσουν είσαι και θα είσαι η χωματερή της πολιτικής. Στις πλάτες σου θα γίνεται το ξέπλυμα μαύρου κρίματος. Χώνεψέ το.
30Ιουλ2008

FOTO: @ ΓΙΑΝΝΗΣ Θ. ΚΕΣΣΟΠΟΥΛΟΣ / "Catalan", Λιμένας Θάσου, 31-7-2008

Να όπλα για το Μακεδονικό

Ο δημοσιογράφος Κωνσταντίνος Τσολάκης πήρε μια πολύ καλή συνέντευξη από τον καθηγητή κλασσικών σπουδών και συγγραφέα Ρίτσαρντ Στόουνμαν.
Ο Στόουνμαν χαρακτηρίζει εξωφρενικό να μιλούν τα Σκόπια για «σκλαβωμένα εδάφη». «Και σε ορισμένες πηγές έχω διαβάσει τη Θεσσαλονίκη να αναφέρεται ως σλαβικός λιμένας. Από πού κι ως πού; Για αιώνες, η πλειοψηφία στη Θεσσαλονίκη ήταν Έλληνες και στη συνέχεια Σεφαραδίτες Εβραίοι και μουσουλμάνοι, ποτέ Σλάβοι κι ας ήταν παρόντες. Τα δε σύνορα του αρχαίου βασιλέιου της Μακεδονίας δεν έχουν τίποτα να κάνουν με αυτά της ΠΓΔΜ, η οποία αντιστοιχεί πλήρως στην περιοχή που στην αρχαιότητα ήταν γνωστή ως Παιονία. Το Μακεδονικό είναι, βέβαια, πολύπλοκο ζήτημα. Που να εξηγείς, όμως, σε αυτούς που επιθυμούν απλές απαντήσεις…» απαντά στην τελευταία ερώτηση του δημοσιογράφου.
Να όπλα για την ελληνική άποψη. Πραγματικά και σοβαρά. Ας μην περνάμε τέτοιους ανθρώπους στο ντούκου.
30Ιουλ2008

FOTO: @ΓΙΑΝΝΗΣ Θ. ΚΕΣΣΟΠΟΥΛΟΣ / "Μεγαλέξανδρος", Θεσσαλονίκη, Ιούνιος 2008

Η πιο θλιβερή Ολυμπιάδα

Αν ήμουν ο «κομιουνικέισιον μάνατζερ» των χωρών που αποφάσισαν να κάνουν εμπάργκο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Πεκίνου, θα χαρακτήριζα τη διοργάνωση της Κίνας με μια φράση: «Οι πιο θλιβεροί Αγώνες στην Ιστορία των Ολυμπιακών». Μετά δε την Αθήνα, όπου οι Ολυμπιακοί έκαναν ένα βήμα προς την αυθεντικότητα, έστω πλησιάζοντας χιλιομετρικά προς το αρχαίο πνεύμα τ’ αθάνατο, η θλίψη γιγαντώνεται.
Η ανάθεση της διοργάνωσης στο Πεκίνο έδωσε την ευκαιρία στον υπόλοιπο κόσμο να γνωρίσει το κλειστό σύστημα της αχανούς χώρας. Αυτό σε συνδυασμό με την εξωστρέφεια που επέδειξε η Κίνα ως χώρα, είχε ως αποτέλεσμα «θλιβερές» αποκαλύψεις.
Μάθαμε ότι τα μπλουζάκια αλλά και πάρα πολλά πλέον προϊόντα παντός είδους παρασκευάζονται στην Κίνα, σε καθεστώς απόλυτης εργασιακής εκμετάλλευσης του ανθρώπου από τον άνθρωπο. Ξαναθυμηθήκαμε την απάνθρωπη απαγόρευση της τεκνοποίησης στη χώρα του κόκκινου δράκου. Συνειδητοποιήσαμε ότι στη χώρα του Μάο δεν υπάρχει απλώς έλλειμμα δημοκρατίας, αλλά ότι πολύ απλά δεν υπάρχει δημοκρατία.
Στο «Κ» της Καθημερινής της Κυριακής 27 Ιουλίου ο Γερμανός «Τέλλολου» Χάγιο Ζέπελτ μιλά με ντοκιμαντέρ του για γενετικό ντόπινγκ (!!!) που του πρότειναν Κινέζοι έναντι 24.000 δολαρίων με θεραπεία 2 εβδομάδων!!! Ανατριχιαστικό, σε απευθείας μετάδοση από τη χώρα των Ολυμπιακών Αγώνων!
Στους καιρούς που διανύουμε, ωστόσο, η επιλογή των αθανάτων μοιάζει απόλυτα συμβατή με την περιρρέουσα ατμόσφαιρα. Κανείς δεν ενοχλείται από τα παραπάνω και πώς να ενοχληθεί όταν η υπερδύναμη και τα παρελκόμενά της έχουν αιματοκυλήσει για πλάκα («κατάληψη αγορών») 4-5 χώρες χωρίς τα αναγκαία ηθικά ερείσματα; Ποιος να ενοχληθεί όταν η αυτοαποκαλούμενη «διεθνής κοινότητα» επιχαίρει για τη «σύλληψη» - δόσιμο του Κάρατζιτς, αναγορεύοντας σε πρωθυπουργό του… Κοσσόβου τον Θάτσι; Τι να περιμένουμε από τους πατερούληδες των εθνικιστών κορασίδων των Σκοπίων, από αυτούς που επιλέγουν συνειδητά να συνομιλούν στην επίσημη διπλωματία με μεταλλαγμένες χούντες και στρατούς κατοχής; Και τι να πρωτοπεί κανείς…
Η Κίνα τους έκατσε γάντι όλους αυτούς. Είναι η χώρα που τους ταιριάζει για να κρατήσει δήθεν αναμμένη την Ολυμπιακή δάδα. Και είναι τέτοια η ξιπασιά και η αλαζονεία τους που όταν η δάδα αυτή τους τσουρουφλίζει, αυτοί νομίζουν ότι κρατά απλώς αναμμένο το ολυμπιακό πνεύμα…
29Ιουλ2008

Μόραλης!

«Συγκινήθηκα που είδα ορισμένα παλιά μου έργα. Μου είχαν λείψει. Κάποια μου φάνηκαν καλά. Αυτό είναι κακό σημάδια για έναν ζωγράφο. Σημαίνει ότι δεν μπορεί πια να εξελιχθεί. Όταν έχεις ακόμα πράγματα να βγάλεις, είσαι πιο αυστηρός κριτής των πεπραγμένων σου».
Μία μόνο από τις απαντήσεις του «δασκάλου» Γιάννη Μόραλη στη συνέντευξή που έδωσε στη συνάδελφο Μαργαρίτα Πουρνάρα και δημοσιεύτηκε στην Καθημερινή της Κυριακής 27 Ιουλίου 2008. Μια εξαιρετική συνέντευξη, από τις πιο μεστές που έχω διαβάσει, ένα διά του Τύπου μάθημα προς όλους μας . όχι μόνο με τις λέξεις που χρησιμοποιεί αλλά και με αυτές που εντέχνως παραλείπει. Ο Μόραλης λέει ότι «κάποτε ο λαός είχε γούστο. Είχε τη δική του αισθητική. Το καταλαβαίνεις από την αρχιτεκτονική και τις φορεσιές κάθε περιοχής» και, αναφερόμενος στο σήμερα, κάνει λόγο για «κάτι κακοχτισμένες μεζονέτες που ασχημαίνουν τον τόπο». «Η ευκολία σκοτώνει το πάθος» λέει μιλώντας για τους άνδρες, τις γυναίκες και το σεξ και, στο φινάλε, περνά το μήνυμα: «Δεν χρειάζεται πάντως οι γυναίκες να έχουν τέλεια σώματα. Ας έχουν και λίγη κυτταρίτιδα. Αυτό είναι το πρόβλημά μας;»!!!
29Ιουλ2008

FOTO: @ΓΙΑΝΝΗΣ Θ. ΚΕΣΣΟΠΟΥΛΟΣ / "Τέλεια σώματα", Τήνος, Ιούλιος 2004

Λύση με λήθη δεν μπορεί...

Διάβασα αρκετές εφημερίδες στις διακοπές μου, μεταξύ αυτών και το θέμα της 20ης Ιουλίου 2008 στο BHMAgazino με τους Ελληνοκύπριους και τους Τουρκοκύπριους να καταθέτουν την ψυχή τους για το Κυπριακό.
«Λένε πως ο άνθρωπος πρέπει την πατρίδα ν’ αγαπά / έτσι λέει ο πατέρας μου συχνά / μα η δική μου η πατρίδα έχει μοιραστεί στα δυο / ποιο απ’ τα δυο κομμάτια πρέπει ν’ αγαπώ;» λέει στο δημοσίευμα η Νέσε Γιασίν, ποιήτρια, διδάκτωρ τουρκοκυπριακής λογοτεχνίας στο πανεπιστήμιο Κύπρου, θυμίζοντας τους δικούς της στίχους που μελοποίησε ο αείμνηστος Μάριος Τόκας.
«Θέλω να συνομιλήσω επί ίσοις όροις με τους Τουρκοκυπρίους» λέει η ζωγράφος Έλλη Νικοδήμου. «Όχι υπό τη σκιά μιας δυνατής Τουρκίας».
Και η μεγάλης ηλικίας έμπορος Έλλη Σταύρου: «… δακρύζει όταν θυμάται τη μητέρα της να λέει: ‘‘να προσεύχεστε στο Θεό να ενσωματωθεί η Κύπρος στον εθνικό κορμό’’. Είμαι ενάντια στην διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία. Θα δώσουμε δικαιώματα στον εισβολέα;»…
Διακριτή ασφαλώς μια απόπειρα συναισθηματικής φόρτισης στο θέμα, προφανώς ενόψει των διαφαινόμενων εξελίξεων, προκειμένου οι Ελληνοκύπριοι να δουν με συμπάθεια ένα νέο σχέδιο του ΟΗΕ και να μην το απορρίψουν όπως έκαναν με το σχέδιο Ανάν το 2004. Ξεχνούν, βεβαίως, αγνοούν ή σκόπιμα παραβλέπουν ότι ένα σχέδιο τύπου Ανάν είναι πάνω απ’ όλα ένα νομικό κείμενο του διεθνούς δικαίου με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Είναι ένα κείμενο που δημιουργεί πλέον de jure καταστάσεις, οι οποίες πλέον δεν ανατρέπονται διπλωματικά. Όλοι θέλουν να επιστρέφουν στα πάτρια, όλοι συμφωνούν στην ενότητα, όλοι συμφωνούν στην ειρήνη, αλλά ποιος είναι ο δρόμος προς αυτά τα αγαθά; Πάντως όχι η λήθη και δη η ετεροβαρής λήθη. Σίγουρα όχι η de jure αποδοχή των προϊόντων του κατοχικού εγκλήματος.
29Ιουλ2008

Μια "καλή δημοσκόπηση"...

Το ΠΑΣΟΚ «χρειάζεται μια καλή δημοσκόπηση, να προκαλέσει ψυχολογία νίκης» γράφουν σε υπότιτλο «Τα Νέα» της 26ης Ιουλίου 2008 (σελ. 13) στο κείμενο που υπογράφει η συνάδελφος Βούλα Κεχαγιά. Καλό. Διαπίστωση, υπόδειξη ή πρόταση; Θα περιμένουμε την επόμενη δημοσκόπηση…
29Ιουλ2008

Οι ιστορίες της Ιστορίας

Διάβασα τη συγκλονιστική ιστορία που παρουσίασε ο Χρήστος Μιχαηλίδης στην «Ελευθεροτυπία», στις 23 Ιουλίου 2008, σχετικά με την οικογένεια του Κάρατζιτς και τη στάση της γυναίκας του (λινκ). Είναι συγκλονιστική γιατί, εάν οι προθέσεις της συζύγου είναι ειλικρινείς, δείχνουν πως η ζωή ανατρέπει τις σχέσεις, πως τίθεται το τραγικό δίλημμα «να μείνω πιστή σε σένα ή να προστατεύσω τα παιδιά και τα εγγόνια μου». Η Λιλιάνα Ζελέν – Κάρατζιτς προβάλλει στο δημοσίευμα ως μορφή γυναικός (συζύγου, μητέρας, γιαγιάς) η οποία ζήτησε από τον άντρα της να παραδοθεί στους διώκτες του. Εάν φυσικά, όπως γράφει και ο Χρ. Μιχαηλίδης, δεν κρυβόταν σκόπιμη υποκρισία και τακτικισμός. Το κείμενο μου θύμισε τα χρόνια της στρατιωτικής μου θητείας, όταν στα Γιαννιτσά –αν θυμάμαι καλά- στο 501 ΜΤΠ (ή μήπως στο ΚΕΒΟΠ;), το 1994-1995, συνάντησα ως «νέο» κάποιο καλό παιδί με το επώνυμο πολύ γνωστού βασανιστή της Χούντας. Τον ρώτησα χαλαρά «τι σχέση έχεις με τον τάδε;», θυμάμαι. Τον έφερα σε πολύ δύσκολη θέση. Ήταν που ήταν ένα ήρεμο, ήπιο κι καλό παιδί. Με βλέμμα χαμηλωμένο, κοτζαμάν άντρας, μου είπε ότι ήταν θείος του και ότι είχαν να μιλήσουν από τα χρόνια της χούντας, από τότε που συστρατεύθηκε με τους δικτάτορες… Φυσικά, η κουβέντα κόπηκε από μόνη της. Αλλά κοίτα να δεις ιστορίες που γράφει η Ιστορία…
24 Ιουλ 2008

FOTO: @ΓΙΑΝΝΗΣ Θ. ΚΕΣΣΟΠΟΥΛΟΣ / "Κελί", Μοναστήρι ...., Τήνος, 4-7-2004

Συνελήφθη ο Κάρατζιτς ή ο… Λαχάς;

Η σύλληψη του Κάρατζιτς –αν αυτός ο στυλ "Λαχάς" του Σεράγεβο είναι ο κάποτε πανίσχυρος στρατηγός- δεν έπεσε ως κεραυνός εν αιθρία για όσους παρακολουθούν τα σερβικά. Ο συνεργάτης του Μιλόσεβιτς βρισκόταν υπό ανελέητο κυνηγητό και συνεχή παρακολούθηση εδώ και χρόνια. Εκείνο που απέμενε, πριν ακόμη συλληφθεί ο μακαρίτης Μιλόσεβιτς, ήταν η πολιτική βούληση της κυβέρνησης του Βελιγραδίου σε συνδυασμό με τη λαϊκή πρόθεση να αποδεχθεί μια ακόμη ταπείνωση: να παραδώσει στους Δυτικούς έναν από εκείνους που αντιστάθηκαν στην νατοϊκή εισβολή του 1999, έναν από τους σύγχρονους ήρωες της Σερβίας στον πόλεμο εναντίον των μουσουλμάνων της Βοσνίας και των προαιώνιων εχθρών των Κροατών.
Αμφιλεγόμενος, θα πει κανείς, και μεταξύ των Σέρβων και δεν θα διαφωνήσω μαζί του. Εξάλλου, δεν είμαι εγώ που θα πάρω το μέρος ενός εγκληματία πολέμου και κάθε πολεμοκάπηλου. Αλλά σε έναν πόλεμο υπάρχουν πολλά «αλλά». Μικρότερα ή μεγαλύτερα εγκλήματα πολέμου διαπράττονται από κάθε πλευρά και κανείς δεν μπορεί να μας πείσει ότι ο μόνος εγκληματίας είναι ο Κάρατζιτς. Δυστυχώς, υπάρχουν κι άλλοι αλλά η Δύση προτιμά να τους κάνει «πρωθυπουργούς» και προνομιακούς συνομιλητές –μην ξεχνάμε την περίπτωση Θάτσι του Κοσσυφοπεδίου στον οποίο η Κάρλα Ντελ Πόντε, αποσυρμένη πια, χωρίς άνωθεν «απαγορευτικά», αποδίδει στο βιβλίο της πολλά και διάφορα εγκλήματα πολέμου. Επομένως δεν μιλάμε για Δικαιοσύνη, αλλά για επιβολή του δικαίου του ισχυρού. Εν προκειμένω, των ΗΠΑ και των… τσιρακίων τους. Με προφανείς αμφιβολίες για την πραγματική απόδοση δικαίου. Διότι τα πράγματα δεν είναι ξεκάθαρα όπως ήταν στη Δίκη της Νυρεμβέργης ή ακόμη και στη δική μας Δίκη των πρωταιτίων και των βασανιστών της Χούντας. Τώρα πια η διεθνής κοινή γνώμη αναρωτιέται ποιος είναι ο εγκληματίας πολέμου: ο απαγχονισθείς δικτάτορας Σαντάμ Χουσεΐν ή οι αμερικανονατοϊκοί εισβολείς που έχουν αιματοκυλήσει μια ολόκληρη χώρα; αναρωτιέται αν η επέμβαση στη Σερβία έγινε χάριν απόδοσης του δικαίου και αποκατάστασης της δημοκρατίας ή, στο όνομα αυτών, χάριν οικονομικών και γεωπολιτικών συμφερόντων της Ουάσιγκτον.

ΥΓ: Είμαι βέβαιος ότι και ο αγαπημένος Κώστας Λαχάς θα ξαφνιάστηκε όταν είδε τη φωτογραφία του Κάρατζιτς - Ντάμπιτς στις εφημερίδες. Όταν είδε ότι ο περιβόητος "καταζητούμενος" χρησιμοποιούσε και το μούσι και το μεγάλο γυαλί και το καπελάκι "του" για να κρύβεται!
24 Ιουλ 2008

Και επικίνδυνοι και ξεφτίλες

Ζήτησε να αποφυλακιστεί για λόγους υγείας ο δικτάτορας Δημήτρης Ιωαννίδης. Παρά το υπέργηρο της ηλικίας του, όπως και όλοι οι πρωταίτιοι, παραμένει έγκλειστος της… ιστορικής ατάκας του αείμνηστου Κωνσταντίνου Καραμανλή «Όταν λέμε ισόβια, εννοούμε ισόβια».
Άκουσα τις αντιδράσεις του πολιτικού κόσμου, πολλών αριστερών, του κ. Χατζησωκράτη του ΣΥΡΙΖΑ, του κ. Βγόντζα και άλλων. Πραγματικά, σε ορισμένους –όπως τους προαναφερθέντες- θαύμασα μεγαλοθυμία. Κι έχουν δίκιο. Η Δημοκρατία δεν φοβάται. Κι ας επικαλούνται ορισμένοι –«θα με αφήσεις να μιλήσω;» (!!!) επιτέθηκε σε συνομιλητή του παραθυράτος ο Στυλιανός Παττακός, δικαίωμα που ο ίδιος στερούσε με βαριές καμπάνες από εκατομμύρια Έλληνες, αριστερούς και δεξιούς- δικαιώματα που οι ίδιοι ποτέ δεν θα έδιναν στους Έλληνες πολίτες. Κι ας απαρνούνται επί της ουσίας αυτό που διέπραξαν, αποδεικνύοντας ότι κάποιοι ενήργησαν με γνήσιες προθέσεις και κάποιοι άλλοι με βαριά ιδιοτέλεια. Και οι δύο βέβαια προξένησαν μεγάλο κακό στην Ελλάδα και την Κύπρο. Όφειλαν να έχουν το σθένος και την εντιμότητα να υπερασπιστούν μέχρις εσχάτων την άποψή τους, ειδάλλως δείχνουν με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο ότι υπήρξαν τυχοδιώκτες άρπαγες της όποιας ευκαιριακής εξουσίας. Όχι απλώς επικίνδυνοι, δηλαδή, αλλά και απόλυτα ξεφτίλες*…

*Δυστυχώς και η Δημοκρατία διαθέτει τέτοιους πέριξ των μικρών πλην πολλών κέντρων εξουσίας που τη συνθέτουν.

FOTO: @ΓΙΑΝΝΗΣ Θ. ΚΕΣΣΟΠΟΥΛΟΣ / "Ο Χίτλερ γραμματόσημο", κάρτ ποστάλ της 9-7-1943