Του Θεόδωρου Κουτρούκη**
Είναι γνωστό ότι μετά τη συνταγματική αναθεώρηση του 1986, που στέρησε την προεδρία της δημοκρατίας από τις ρυθμιστικές της αρμοδιότητες - το πολίτευμα έχει μετατραπεί σε πρωθυπουργικό και κυρίως σε κομματοκεντρικό. Έτσι, η κομματοκρατία –που, φευ, συχνά ταυτίζεται με τη δημοκρατία- γίνεται κυρίαρχη δύναμη και στρεβλώνει την έννομη τάξη, την κοινωνία και το κράτος.
Δραστικές παρενέργειες αυτής της ανέλιξης στο πολίτευμα είναι πως η κοινωνία των πολιτών στερείται την αυτονομία της, ενώ οι κομματικοί οργανισμοί μετουσιώνονται σε ανεξέλεγκτα κέντρα ισχύος, που διαδραματίζουν αμφιλεγόμενους ρόλους όπως εκείνον του διευκολυντή προσλήψεων στον κρατικό μηχανισμό ή του εξυπηρετητή ημετέρων σε διαγωνισμούς δημόσιων έργων. Επιπλέον, οι πολυποίκιλες συσσωματώσεις των επαγγελματικών και κοινωνικών ομάδων συχνά μετατρέπονται σε πολιορκητικό κριό του κάστρου της εξουσίας, που οι πολιτικοί οργανισμοί επιδιώκουν να εκπορθήσουν. Με αυτόν τον τρόπο τα κόμματα εδραιώνουν ένα διακομματικό μηχανισμό προνομίων, συνδιαλλαγής και ασύδοτων δραστηριοτήτων.
Επιπλέον η απόλυτη κυριαρχία των κομμάτων εργαλειοποιεί τους θεσμούς, μια και αυτό που έχει πλέον σημασία είναι πώς το κάθε κόμμα θα κερδίσει την επόμενη εκλογική αναμέτρηση και όχι τόσο το πώς θα διαχειριστεί τα κολοσσιαία προβλήματα της χώρας. Έτσι, τηρουμένων των αναλογιών, τουλάχιστον στα κόμματα εξουσίας υφίσταται μια εντυπωσιακή ταυτότητα στόχων, συμφερόντων και πρακτικών.
Έτσι, καλός πρωθυπουργός θεωρείται εκείνος που ως φανταιζί ταχυδακτυλουργός θα ανασύρει από το καπέλο του στον πιο επωφελή πολιτικά χρόνο τις πρόωρες εκλογές, ενώ αποτελεσματικός αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης λογίζεται αυτός που ως επιδέξιος ζογκλέρ θα καταφέρει να προκαλέσει εκλογές με αφορμή την προεδρική εκλογή. Οι ικανότητας των πολιτικών αρχηγών να αντιμετωπίσουν τις επιτακτικές ανάγκες της χώρας όπως είναι η ικανότητα διαχείρισης συγκρούσεων, διαπραγμάτευσης, διοίκησης και λήψης αποφάσεων φαίνεται πως είναι μάλλον δευτερεύουσας σημασίας για την κουστωδία των κομματικών στελεχών. Σε αυτή τη διακωμώδηση του πολιτεύματος και των θεσμών το φιλοθεάμον κοινό δείχνει ιδιαίτερα κουρασμένο από την αδιάκοπη επανάληψη του ίδιου έργου. Επομένως, δε θα πρέπει να αποκλειστεί –αν και όχι στην ίδια κλίμακα- η επανάληψη της αδιαφορίας των πολιτών, όπως αυτή καταγράφηκε στις τελευταίες ευρωεκλογές…
*Χειροκροτήστε, φίλοι μου, Η κωμωδία τελείωσε!
**Ο Θ. Κουτρούκης είναι Επίκουρος Καθηγητής Πανεπιστημίου Αιγαίου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου