Προγραμματικές συμβάσεις
Μεγάλα προβλήματα έχει δημιουργήσει σε αυτοδιοικητικούς και αμιγώς πολιτιστικούς φορείς η απενεργοποίηση –αυτή είναι η σωστή λέξη- των προγραμματικών συμβάσεων που είχαν υπογραφτεί επί ΠΑΣΟΚ. Ο δήμος Θεσσαλονίκης έχει να πάρει χρηματοδότηση για τα Δημήτρια από το 2004, ενώ και άλλοι φορείς δεινοπαθούν. Το μεγάλο ζήτημα που εγείρεται δεν είναι η κατάργηση της τακτικής των προγραμματικών συμβάσεων που ενδεχομένως υπερχρέωσε το υπουργείο Πολιτισμού. Το ζήτημα είναι ότι το μόνο που ανακοινώθηκε μέχρι σήμερα είναι η επανεξέτασή τους –θεμιτή και επιβεβλημένη. Κανείς δεν έχει πει κουβέντα για τις προθέσεις οι οποίες απλώς… τεκμαίρονται (τεκμαρτή πολιτική προφανώς δεν υπάρχει). Το αποτέλεσμα προφανές: δεκάδες φορείς ανά τη χώρα υπερχρεωμένοι, χωρίς να μπορούν «να κάνουν πολιτισμό», ψάχνουν να βρουν λύσεις ή αυτοκαταργούνται, ενώ παράλληλα αναπτύσσονται επιλεκτικές χρηματοδοτήσεις. Και από την οδό Μπουμπουλίνας απόλυτη σιωπή. Να ένα θέμα που θα πρέπει να απαντήσει σύντομα ο κ. Λιάπης.
Μουσείο Μακεδονικού… αγώνα
Και μια και μιλάμε για προγραμματικές συμβάσεις, πλήρως εγκαταλειμμένο είναι, σύμφωνα με πληροφορίες, το Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα στη Θεσσαλονίκη, το οποίο συνεχίζει –κατά κυριολεξία- τον αγώνα. Μετά την αρχική ευφορία του 2004 που προκάλεσε η εξόφληση των οφειλομένων από την προγραμματική σύμβαση με το ΥΠΠΟ, εδώ και δύο χρόνια δεν μπαίνει ούτε ευρώ κρατικό, καθώς η προγραμματική σύμβαση έληξε τον Δεκέμβριο του 2005. Λειτουργικά έξοδα, εκδόσεις και Κέντρο Έρευνας Μακεδονικής Ιστορίας και Τεκμηρίωσης τελούν εν… πλήρη αφραγκία. Παρ’ όλ’ αυτά, τα στελέχη του Μουσείου συνεχίζουν να παράγουν πολύ σημαντικό έργο: πριν δύο μήνες εκδόθηκε μια μονογραφία για τον ναύαρχο Βότση ενώ οσονούπω κυκλοφορεί το Ημερολόγιο 2008 με σπάνιο αρχειακό υλικό από τις συλλογές του Μουσείου.
Πάντως, με πρωτοβουλία του αντιδημάρχου Πολιτισμού Βασίλη Γάκη και του δημοτικού συμβούλου Βενιαμίν Καρακωνστάνογλου, ο δήμος Θεσσαλονίκης ανέλαβε το βάψιμο του διατηρητέου κτιρίου που στεγάζει το Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα (προξενείο της Θεσσαλονίκης των αρχών του 20ού αιώνα). Σε 3-4 μήνες το μουσείο θα είναι όχι μόνο βαμμένο αλλά και πλήρως ανακαινισμένο, χάρη σε χρηματοδότηση από το πρόγραμμα «Πολιτισμός» της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η ΚΟΘ στο Πεκίνο
Μια από τις πιο σημαντικές στιγμές της Ιστορίας της έζησε η Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης, οι μουσικοί της και η διοίκησή της. Στις 14 Δεκεμβρίου έδωσε συναυλία στο Πεκίνο που ετοιμάζεται να υποδεχθεί τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2008, ενισχύοντας έτσι τη διεθνή εμπειρία της. Λίγες μέρες νωρίτερα, «μετακόμισε» -έστω και μερικώς- στη μισθωμένη αλλά δική του στέγη, στο παλιό κινηματοθέατρο Παλλάς, στην παραλία της Θεσσαλονίκης (μέχρι και η Μαρία Κάλλας είχε περάσει από εκεί το 1941). Μέχρι σήμερα οι μουσικοί αναγκαζόταν να παίρνουν τα όργανα παραμάσχαλα και να μετοικούν πότε εδώ και πότε κει για να κάνουν τις πρόβες τους. Τώρα το ζήτημα λύθηκε, προς μεγάλη χαρά του καλλιτεχνικού διευθυντή Μύρωνα Μιχαηλίδη, ο οποίος επιπλέον διευθύνει συχνά την ορχήστρα ενώ πρόσφατα διορίστηκε καθηγητής – αρχιμουσικός στην ορχήστρα του Κρατικού Ωδείου Θεσσαλονίκης. Και ΚΟΘ και ΚΩΘ, δηλαδή, και το στοίχημα είναι πως θα καταφέρει να ανεβάσει την Ορχήστρα του Ωδείου όπως ανέβασε την Κρατική Ορχήστρα...
Σεμινάρια τέχνης σε γκαλερί
Μια από τις πλέον συνεπείς στη σύγχρονη τέχνη γκαλερί της Θεσσαλονίκης είναι η Terracotta, που φιλοξενεί δουλειά της Ελένης Θεοφυλάκτου (βλέπε φωτό), ένα σχόλιο στην αστική υπνηλία και τη διανοητική ακινησία. Το αποδεικνύει για μία ακόμη φορά με την πρωτοβουλία να διοργανώσει σεμινάρια για την τέχνη στο χώρο της γκαλερί υπό την ευθύνη της επίκουρης καθηγήτριας του πανεπιστημίου Ιωαννίνων Αρετής Αδαμοπούλου. Μια τολμηρή πρωτοβουλία που ξεκίνησε καλά στις αρχές Δεκέμβρη και συνεχίζεται μέχρι και τις 6 Φεβρουαρίου. Ούτως ή άλλως, το πρόβλημα της σύγχρονης τέχνης είναι σε μεγάλο βαθμό θέμα παιδείας και ενημέρωσης υπό την έννοια της εκπαίδευσης του κοινού. «Διδάσκουν» οι Αρετή Αδαμοπούλου, Λουίζα Αυγήτα, Θεόπη Παρησάκη, Βασίλης Αμανατίδης, Ηρώ Κατσαρίδου. Όταν η γκαλερί ξεπερνά τους φραγμούς του ιδιωτικού και τον εαυτό της.
Το μετέωρο βήμα των θεσμών
Το 2007 φεύγει, το 2008 έρχεται, απολογιστικά λοιπόν μπορούμε να πούμε –σε δέκα αράδες- ότι πέρασε μια χρονιά χωρίς μεγάλες εξάρσεις. Οικονομικά προβλήματα και γκρίνιες για κρατική αδιαφορία και επιλεκτικές χρηματοδοτήσεις (π.χ. σε ΚΟΘ και ΚΘΒΕ), σταθερότητα στις θεσμικές διοργανώσεις που καλούνται να κάνουν το επόμενο βήμα, Μπιενάλε Εικαστικών για πρώτη φορά με αρκετά προβλήματα καίτοι αξιέπαινη («πλήρωσε» τον πολιτιστικό πληθωρισμό και τη μη «εμπλοκή» της πόλης), Φεστιβάλ Τραγουδιού σε κρίση (κάποιοι επιτέλους άρχισαν να αναρωτιούνται τι εξυπηρετεί, τι προσφέρει και τι χρειάζεται), ανυπαρξία «αντιλόγου» στις επιλογές του υπουργείου Πολιτισμού. Καλή χρονιά!
Το διεθνές πρόσωπο του ΚΜΣΤ
Αντίθετα, το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης φαίνεται να βρίσκει την ηρεμία του (η οποία, πάντως, μπορεί να ερμηνευθεί ποικιλοτρόπως) στα διοικητικά του, ενώ καλά πάνε και οι διεθνείς σχέσεις του μουσείου. Αυτό το χρονικό διάστημα υπάρχει ή ολοκληρώνεται συνεργασία με τα μουσεία Villa Stuck (Μόναχο), Estorick Museum (Λονδίνο), Hatton Gallery (Νιούκαστλ), ΜΑΜΒΟ (Μπολόνια), Van Abben Museum (Αϊντχόβεν) και Πινακοθήκη Σύγχρονης Τέχνης (Μπέργκαμο). Ιδιαίτερα σημαντική θεωρείται η συνεργασία με το Pompidou (Παρίσι) όπου θα διοργανωθεί έκθεση με τίτλο «Φουτουρισμοί», το φθινόπωρο του 2008, μια έκθεση που στη συνέχεια θα μεταφερθεί στη Ρώμη, στο Μουσείο Quirinale. Επίσης, το ΚΜΣΤ προχωρά σε συμπαραγωγές με τα μουσεία Maillol Museum (Παρίσι) το φθινόπωρο 2008, Santander Art Museum (Ισπανία) το καλοκαίρι 2010, Stedeljik Museum (Άμστερνταμ) τον χειμώνα 2011 και την άνοιξη 2012, ενώ συζητείται συνεργασία με την Tate Modern για την άνοιξη 2009. Μέχρι τότε έχουμε καιρό. Προς το παρόν, στις 19 Ιανουαρίου το ΚΜΣΤ διοργανώνει ημερίδα με θέμα «Από τη λαϊκή στο χαμάμ. Τέχνη εκτός» μπας και η σύγχρονη τέχνη βρει θέση σε λαϊκές αγορές, ψυγεία, αεροδρόμια, εγκαταλειμμένα εργοστάσια, αλλά και αρχιτεκτονικά μνημεία.
Μεγάλα προβλήματα έχει δημιουργήσει σε αυτοδιοικητικούς και αμιγώς πολιτιστικούς φορείς η απενεργοποίηση –αυτή είναι η σωστή λέξη- των προγραμματικών συμβάσεων που είχαν υπογραφτεί επί ΠΑΣΟΚ. Ο δήμος Θεσσαλονίκης έχει να πάρει χρηματοδότηση για τα Δημήτρια από το 2004, ενώ και άλλοι φορείς δεινοπαθούν. Το μεγάλο ζήτημα που εγείρεται δεν είναι η κατάργηση της τακτικής των προγραμματικών συμβάσεων που ενδεχομένως υπερχρέωσε το υπουργείο Πολιτισμού. Το ζήτημα είναι ότι το μόνο που ανακοινώθηκε μέχρι σήμερα είναι η επανεξέτασή τους –θεμιτή και επιβεβλημένη. Κανείς δεν έχει πει κουβέντα για τις προθέσεις οι οποίες απλώς… τεκμαίρονται (τεκμαρτή πολιτική προφανώς δεν υπάρχει). Το αποτέλεσμα προφανές: δεκάδες φορείς ανά τη χώρα υπερχρεωμένοι, χωρίς να μπορούν «να κάνουν πολιτισμό», ψάχνουν να βρουν λύσεις ή αυτοκαταργούνται, ενώ παράλληλα αναπτύσσονται επιλεκτικές χρηματοδοτήσεις. Και από την οδό Μπουμπουλίνας απόλυτη σιωπή. Να ένα θέμα που θα πρέπει να απαντήσει σύντομα ο κ. Λιάπης.
Μουσείο Μακεδονικού… αγώνα
Και μια και μιλάμε για προγραμματικές συμβάσεις, πλήρως εγκαταλειμμένο είναι, σύμφωνα με πληροφορίες, το Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα στη Θεσσαλονίκη, το οποίο συνεχίζει –κατά κυριολεξία- τον αγώνα. Μετά την αρχική ευφορία του 2004 που προκάλεσε η εξόφληση των οφειλομένων από την προγραμματική σύμβαση με το ΥΠΠΟ, εδώ και δύο χρόνια δεν μπαίνει ούτε ευρώ κρατικό, καθώς η προγραμματική σύμβαση έληξε τον Δεκέμβριο του 2005. Λειτουργικά έξοδα, εκδόσεις και Κέντρο Έρευνας Μακεδονικής Ιστορίας και Τεκμηρίωσης τελούν εν… πλήρη αφραγκία. Παρ’ όλ’ αυτά, τα στελέχη του Μουσείου συνεχίζουν να παράγουν πολύ σημαντικό έργο: πριν δύο μήνες εκδόθηκε μια μονογραφία για τον ναύαρχο Βότση ενώ οσονούπω κυκλοφορεί το Ημερολόγιο 2008 με σπάνιο αρχειακό υλικό από τις συλλογές του Μουσείου.
Πάντως, με πρωτοβουλία του αντιδημάρχου Πολιτισμού Βασίλη Γάκη και του δημοτικού συμβούλου Βενιαμίν Καρακωνστάνογλου, ο δήμος Θεσσαλονίκης ανέλαβε το βάψιμο του διατηρητέου κτιρίου που στεγάζει το Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα (προξενείο της Θεσσαλονίκης των αρχών του 20ού αιώνα). Σε 3-4 μήνες το μουσείο θα είναι όχι μόνο βαμμένο αλλά και πλήρως ανακαινισμένο, χάρη σε χρηματοδότηση από το πρόγραμμα «Πολιτισμός» της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η ΚΟΘ στο Πεκίνο
Μια από τις πιο σημαντικές στιγμές της Ιστορίας της έζησε η Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης, οι μουσικοί της και η διοίκησή της. Στις 14 Δεκεμβρίου έδωσε συναυλία στο Πεκίνο που ετοιμάζεται να υποδεχθεί τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2008, ενισχύοντας έτσι τη διεθνή εμπειρία της. Λίγες μέρες νωρίτερα, «μετακόμισε» -έστω και μερικώς- στη μισθωμένη αλλά δική του στέγη, στο παλιό κινηματοθέατρο Παλλάς, στην παραλία της Θεσσαλονίκης (μέχρι και η Μαρία Κάλλας είχε περάσει από εκεί το 1941). Μέχρι σήμερα οι μουσικοί αναγκαζόταν να παίρνουν τα όργανα παραμάσχαλα και να μετοικούν πότε εδώ και πότε κει για να κάνουν τις πρόβες τους. Τώρα το ζήτημα λύθηκε, προς μεγάλη χαρά του καλλιτεχνικού διευθυντή Μύρωνα Μιχαηλίδη, ο οποίος επιπλέον διευθύνει συχνά την ορχήστρα ενώ πρόσφατα διορίστηκε καθηγητής – αρχιμουσικός στην ορχήστρα του Κρατικού Ωδείου Θεσσαλονίκης. Και ΚΟΘ και ΚΩΘ, δηλαδή, και το στοίχημα είναι πως θα καταφέρει να ανεβάσει την Ορχήστρα του Ωδείου όπως ανέβασε την Κρατική Ορχήστρα...
Σεμινάρια τέχνης σε γκαλερί
Μια από τις πλέον συνεπείς στη σύγχρονη τέχνη γκαλερί της Θεσσαλονίκης είναι η Terracotta, που φιλοξενεί δουλειά της Ελένης Θεοφυλάκτου (βλέπε φωτό), ένα σχόλιο στην αστική υπνηλία και τη διανοητική ακινησία. Το αποδεικνύει για μία ακόμη φορά με την πρωτοβουλία να διοργανώσει σεμινάρια για την τέχνη στο χώρο της γκαλερί υπό την ευθύνη της επίκουρης καθηγήτριας του πανεπιστημίου Ιωαννίνων Αρετής Αδαμοπούλου. Μια τολμηρή πρωτοβουλία που ξεκίνησε καλά στις αρχές Δεκέμβρη και συνεχίζεται μέχρι και τις 6 Φεβρουαρίου. Ούτως ή άλλως, το πρόβλημα της σύγχρονης τέχνης είναι σε μεγάλο βαθμό θέμα παιδείας και ενημέρωσης υπό την έννοια της εκπαίδευσης του κοινού. «Διδάσκουν» οι Αρετή Αδαμοπούλου, Λουίζα Αυγήτα, Θεόπη Παρησάκη, Βασίλης Αμανατίδης, Ηρώ Κατσαρίδου. Όταν η γκαλερί ξεπερνά τους φραγμούς του ιδιωτικού και τον εαυτό της.
Το μετέωρο βήμα των θεσμών
Το 2007 φεύγει, το 2008 έρχεται, απολογιστικά λοιπόν μπορούμε να πούμε –σε δέκα αράδες- ότι πέρασε μια χρονιά χωρίς μεγάλες εξάρσεις. Οικονομικά προβλήματα και γκρίνιες για κρατική αδιαφορία και επιλεκτικές χρηματοδοτήσεις (π.χ. σε ΚΟΘ και ΚΘΒΕ), σταθερότητα στις θεσμικές διοργανώσεις που καλούνται να κάνουν το επόμενο βήμα, Μπιενάλε Εικαστικών για πρώτη φορά με αρκετά προβλήματα καίτοι αξιέπαινη («πλήρωσε» τον πολιτιστικό πληθωρισμό και τη μη «εμπλοκή» της πόλης), Φεστιβάλ Τραγουδιού σε κρίση (κάποιοι επιτέλους άρχισαν να αναρωτιούνται τι εξυπηρετεί, τι προσφέρει και τι χρειάζεται), ανυπαρξία «αντιλόγου» στις επιλογές του υπουργείου Πολιτισμού. Καλή χρονιά!
Το διεθνές πρόσωπο του ΚΜΣΤ
Αντίθετα, το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης φαίνεται να βρίσκει την ηρεμία του (η οποία, πάντως, μπορεί να ερμηνευθεί ποικιλοτρόπως) στα διοικητικά του, ενώ καλά πάνε και οι διεθνείς σχέσεις του μουσείου. Αυτό το χρονικό διάστημα υπάρχει ή ολοκληρώνεται συνεργασία με τα μουσεία Villa Stuck (Μόναχο), Estorick Museum (Λονδίνο), Hatton Gallery (Νιούκαστλ), ΜΑΜΒΟ (Μπολόνια), Van Abben Museum (Αϊντχόβεν) και Πινακοθήκη Σύγχρονης Τέχνης (Μπέργκαμο). Ιδιαίτερα σημαντική θεωρείται η συνεργασία με το Pompidou (Παρίσι) όπου θα διοργανωθεί έκθεση με τίτλο «Φουτουρισμοί», το φθινόπωρο του 2008, μια έκθεση που στη συνέχεια θα μεταφερθεί στη Ρώμη, στο Μουσείο Quirinale. Επίσης, το ΚΜΣΤ προχωρά σε συμπαραγωγές με τα μουσεία Maillol Museum (Παρίσι) το φθινόπωρο 2008, Santander Art Museum (Ισπανία) το καλοκαίρι 2010, Stedeljik Museum (Άμστερνταμ) τον χειμώνα 2011 και την άνοιξη 2012, ενώ συζητείται συνεργασία με την Tate Modern για την άνοιξη 2009. Μέχρι τότε έχουμε καιρό. Προς το παρόν, στις 19 Ιανουαρίου το ΚΜΣΤ διοργανώνει ημερίδα με θέμα «Από τη λαϊκή στο χαμάμ. Τέχνη εκτός» μπας και η σύγχρονη τέχνη βρει θέση σε λαϊκές αγορές, ψυγεία, αεροδρόμια, εγκαταλειμμένα εργοστάσια, αλλά και αρχιτεκτονικά μνημεία.
Ιαν-Φεβ2008
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου