Πέμπτη 20 Μαρτίου 2008

Highlights #33


Ζαχόπουλος Ι
Το υπουργείο Πολιτισμού θεωρείται ένα από τα τελευταία τη τάξει υπουργεία στις ελληνικές κυβερνήσεις. Συνήθως, κανείς πολιτικός δεν ασχολείται σοβαρά με τα θέματά του, με αποτέλεσμα κανείς υπουργός να μην είναι σε θέση να ασχοληθεί σωστά με τα θέματά του. Αναλόγως οι υποθέσεις του ΥΠΠΟ ποτέ δεν μπαίνουν πρώτα σε καμία ατζέντα, ούτε την πολιτική ούτε την ειδησεογραφική. Ο Ζαχόπουλος είναι ίσως το μοναδικό στέλεχος της ΝΔ που πριν ακόμη από τις εκλογές του 2000 ασχολήθηκε με τα θεσμικά του πολιτισμού –οι δύο μοναδικές επερωτήσεις για τον πολιτισμό έφεραν την υπογραφή του (για τον Κινηματογράφο και για το Θέατρο). Ούτε ο ίδιος βέβαια δεν θα μπορούσε ποτέ να φανταστεί όσα συμβαίνουν σήμερα. Η «υπόθεση Ζαχόπουλου» έφερε ξαφνικά το ΥΠΠΟ πρώτο σε δελτία ειδήσεων, σε τοκ σόου, σε ραδιόφωνα, τηλεοράσεις και εφημερίδες. Ακούστηκαν τα μύρια όσα από τον οποιονδήποτε, στο πλαίσιο του συνήθους ορυμαγδού «καταγγελιών», τα περισσότερα αστήρικτα και τα σημαντικά πουθενά. Πιάσανε το ΥΠΠΟ όλοι εκτός από τους συντάκτες που είναι διαπιστευμένοι στο συγκεκριμένο υπουργείο, οι δημοσιογράφοι που γνωρίζουν καλά και σε βάθος χρόνου τα θέματα. Εκείνοι που εδώ και δέκα χρόνια έχουν αντιληφθεί ότι το ΥΠΠΟ είναι ένα χρυσωρυχείο κι ας παραμένει υπουργείο για «ξέπλυμα» κυβερνητικών στελεχών.

Ζαχόπουλος ΙΙ
Βεβαίως, στην εποχή της «εισαγγελικής» δημοσιογραφίας ήταν αναμενόμενο ότι θα συνέβαινε έτσι. Ότι σύμπαν το ΚΑΣ θα φορτωνόταν στον πρώην γενικό γραμματέα κι ας είναι γνωμοδοτικό όργανο, όπως και το περίφημο πλέον οικόπεδο της οδού Φιλικής Εταιρείας στη Θεσσαλονίκη κι ας έβγαλε άδειες επί ΠΑΣΟΚ, αλλά και τα λεφτά του ΛΟΤΤΟ κι ας μοιράστηκαν στο παρελθόν ως ψιλολόγια στις εκλογικές περιφέρειες των προηγούμενων ηγεσιών του ΥΠΠΟ. Εμείς ως πολιτιστικοί συντάκτες, ως δημοσιογράφοι –έτσι όπως αντιλαμβανόμαστε τη δημοσιογραφία- δεν μπορούμε να αποδώσουμε ποινικές ευθύνες, παρά μόνον πολιτικές. Κρίνουμε τις ενέργειες και τις δράσεις των εκάστοτε ηγεσιών με γνώμονα το κοινό συμφέρον αλλά από την πολιτική πλευρά. Γι’ αυτό το λόγο η στήλη αυτή έχει επικρίνει αρκετές από τις πρωτοβουλίες του ΥΠΠΟ –κάποιες και του πρώην γενικού γραμματέα. Δεν θα πέσουμε στην παγίδα να μιλήσουμε ή να υπαινιχθούμε έστω οικονομικές ατασθαλίες, όπως επιβάλλει ο συρμός. Είναι αλλουνού παπά ευαγγέλιο, ο οποίος μάλιστα τώρα ερευνά τα πάντα. Πολιτικές ευθύνες υπάρχουν και κριτική ασκήθηκε ήδη όταν έπρεπε, όχι όταν η δρυς κατέπεσε.

Ζαχόπουλος ΙΙΙ
Ο υπογράφων έχει επισημάνει πολλές φορές για παράδειγμα ως θετική την δημιουργία και υποστήριξη θεσμών, όπως η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου, η Photobiennale, αλλά και αρνητικά στη λειτουργία του πρώην γενικού γραμματέα όπως οι κόντρες του με πρόσωπα που δεν ήταν της εμπιστοσύνης του και οι συνεπακόλουθες αρνητικές συμπεριφορές όπως ο στραγγαλισμός της Θεατρικής Άνοιξης, η συστηματική κόντρα στη Δ. Μουζάκη και το Φεστιβάλ Κινηματογράφου, η αναιτιολόγητη απενεργοποίηση των εν ισχύ προγραμματικών συμβάσεων κ.ά. Ο Χρήστος Ζαχόπουλος ήταν απρόσιτος και για κάποιους αλαζονικός. Τα παράπονα περισσεύουν για αναπάντητες επιστολές αλλά και για επιλεκτικές ενισχύσεις φορέων.
Η Θεσσαλονίκη, βέβαια, νοιώθει όπως πάντα μια παράλληλη ανασφάλεια, έναν αθηνοκεντρικό… ιδεασμό όταν δεν έχει δικούς της ανθρώπους στο ΥΠΠΟ (και όχι μόνο) προκειμένου να ενδιαφερθούν για τις ανάγκες της. Εν μέρει, όπως δείχνει η ιστορία, έχει δίκιο. Αρκεί αυτή η ανασφάλεια να μην εξελίσσεται σε επαρχιωτισμό.

Ανάσα για το θέατρο;
Ανάσα για τα επιχορηγούμενα σχήματα και για τα ΔΗΠΕΘΕ από τον υπουργό Μιχάλη Λιάπη (μέχρι και της Θεατρικής Άνοιξης αναπτερώθηκαν οι ελπίδες). Μετά από τρία χρόνια εκκρεμοτήτων και αβεβαιότητας, ο υπουργός –νέος στην πραγματικότητα- έβαλε τα πράγματα σε μια σωστή βάση. «Η επιχορήγηση», είπε σε συνάντηση με τους εκπροσώπους των ταλαιπωρημένων θεάτρων, «δεν είναι βοήθημα, αλλά ένα χρήσιμο εργαλείο άσκησης συγκεκριμένης πολιτικής εκ μέρους της πολιτείας υπέρ της Τέχνης», τοποθετώντας τα πράγματα σε μια λογική πολιτική βάση. Επί του πρακτέου, όπως ανακοίνωσε, 700 χιλιάδες ευρώ επρόκειτο να δοθούν άμεσα στα επιχορηγούμενα θεατρικά σχήματα, προκειμένου να εξοφληθεί το μεγαλύτερο μέρος του χρέους τους, και 1 εκατ. ευρώ στα ΔΗΠΕΘΕ (θύματα κι αυτά των αναπάντητων κλήσεων προς τον πρώην Γενικό). Το θέμα είναι αν θα του δώσει τα λεφτά ο Γ. Αλογοσκούφης…

Θετική η εμπλοκή του ΕΚΕΘΕΧ
Στην εν λόγω συνάντηση, ο Μ. Λιάπης έκανε και μια ακόμη πολύ ενδιαφέρουσα ανακοίνωση. Είπε ότι εφεξής τις επιχορηγήσεις και τους επιχορηγούμενους διετούς προγραμματισμού –τα «ιστορικά» σχήματα, όπως τα αποκάλεσε- θα καθορίζει το Εθνικό Κέντρο Θεάτρου και Χορού. Οι εμπλεκόμενοι κρίνουν ως ιδιαίτερα θετική την εξέλιξη δεδομένου ότι η στελέχωση των επιτροπών τα τελευταία χρόνια υπήρξε αμφιλεγόμενη. Εάν επιτραπεί στο ΕΚΕΘΕΧ να λειτουργήσει με μια σχετική ανεξαρτησία, είναι βέβαιο ότι βαίνουμε προς τομές, λένε ορισμένοι. Μακάρι. Στα θετικά που ακούστηκαν, η αναζήτηση χώρων για πρόβες νέων ομάδων θεάτρου και χορού, καθώς και η εξασφάλιση αεροπορικών εισιτηρίων για συμμετοχή σε φεστιβάλ του εξωτερικού. Φαίνεται ότι ο υπουργός είχε καλή ενημέρωση.

Πικάσο και El Greco
Μετά τον Πικάσο και τα χαρακτικά του («Picasso, Suite 347»), μια ακόμη άκρως ενδιαφέρουσα έκθεση φιλοξενεί μέχρι τα μέσα Απριλίου το Τελλόγλειο Ίδρυμα. Η έκθεση έχει τίτλο «Ο El Greco από το πλατώ στην οθόνη» και περιλαμβάνει μια σειρά κοστουμιών που ανέδειξαν οι πρωταγωνιστές της πολυβραβευμένης ταινίας του Γιάννη Σμαραγδή «El Greco» καθώς και έργα τέχνης που χρησιμοποιήθηκαν ως σκηνικά στην ίδια ταινία. Δίπλα στο υλικό της ταινίας, θα εκτεθούν αντίγραφα των έργων του Greco σε φυσικό μέγεθος, πανομοιότυπα με τα αληθινά, αλλά και σπαθιά, παλέτες, πινέλα, πήλινα και γυάλινα δοχεία χρωμάτων, γύψινα εκμαγεία χεριών, βουλοκέρια, φτερά γραφής και άλλα αντικείμενα που χρησιμοποιήθηκαν στα γυρίσματα της ταινίας και αναπαριστούν την εποχή του Greco. Την επιμέλεια της έκθεσης υπογράφει η Ελένη Σμαραγδή, που είναι και παραγωγός της ταινίας. Μ’ αυτά και μ’ αυτά, το πανεπιστημιακό… νοσοκομείο της Τέχνης έχει κατορθώσει να ανεβάσει ψηλά τον πήχη, με μια συνεπή πορεία στα τελευταία οκτώ χρόνια.

Λέσχη Βιβλίου
Τα πάνω τους και τα κάτω τους έχουν και τα ξένα Ινστιτούτα, ειδικά στη Θεσσαλονίκη που είναι μια περιφερειακή πόλη στα διακρατικά ενδιαφέροντα. Μια ενδιαφέρουσα πρωτοβουλία ανέλαβε η βιβλιοθήκη του Γαλλικού Ινστιτούτου Θεσσαλονίκης ιδρύοντας μια Λέσχη Βιβλίου. Η Λέσχη φιλοδοξεί να αποτελέσει «στέκι» της γαλλοφωνίας και ξεκινά στις 16 Απριλίου με το βιβλίο «μ.Χ.» του Βασίλη Αλεξάκη. Όσοι επιθυμούν να συμμετάσχουν καλό θα είναι να γραφτούν στη Λέσχη(τηλ. 2310-821231 Δευτέρα - Παρασκευή στις 9 π.μ. - 2 μ.μ.).

ΜΙΕΤ ζωντανό
Ένας ακόμη πολυχώρος, λίγο διαφορετικός από τους άλλους, άνοιξε στη Θεσσαλονίκη πριν λίγους μήνες. Είναι το βιβλιοπωλείο του Μορφωτικού Ιδρύματος της Εθνικής Τραπέζης στην οδό Τσιμισκή 11 (βλέπε φωτό). Δεν είναι παρά μια αγκαλιά για εκείνα τα βιβλία που είναι εξόχως σημαντικά αλλά δεν απολαμβάνουν την προβολή των ευπώλητων. Βιβλία που εκδίδονται από μη κερδοσκοπικούς φορείς (ΕΛΙΑ, ΚΜΣΤ, Ίδρυμα Αβέρωφ, Μουσείο Μπενάκη κ.ά.) και αποτελούν μικρούς θησαυρούς. Εξαιρετικά ευχάριστη η διαμόρφωση του χώρου, που φιλοξενεί βιβλιοπαρουσιάσεις και εικαστικές εκθέσεις. Σύμφωνα με τους υπευθύνους, είναι ένα στοίχημα που σιγά σιγά κερδίζεται, δεδομένου ότι δεν στηρίζεται στην εμπορικότητα των εκδόσεων.

Προς ανεξαρτητοποίηση
Δεν είναι μόνο το Κόσσοβο που επιδιώκει την ανεξαρτητοποίηση του. Είναι και Όπερα Θεσσαλονίκης που βλέπει στο ΚΘΒΕ τη Σερβία. Βέβαια, αναλογίες δεν υπάρχουν, είναι απλώς λεκτικό το παιχνίδι. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, το αίτημα που τίθεται από το 2002 και από τις δύο πλευρές, είχε υιοθετηθεί από τον πρώην γ.γ., ενώ και ο Μ. Λιάπης το είδε θετικά. Ήδη, η αρμόδια νομοπαρασκευαστική επιτροπή που συστάθηκε από το ΥΠΠΟ έχει έτοιμο το σχέδιο από τις 14 Ιανουαρίου. Σύμφωνα με πληροφορίες, προβλέπεται ότι η λυρική σκηνή της Θεσσαλονίκης θα είναι ανεξάρτητο νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου και θα διέπεται από το ίδιο καθεστώς με αυτό των δύο κρατικών θεάτρων της χώρας και της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Ως προς την επωνυμία έχει προταθεί η μετονομασία της σε Όπερα Μακεδονίας. Στα οικονομικά, η επιχορήγησή της αυξήθηκε από 760.000 σε 850.000 ευρώ και οι λοιπές ανάγκες καλύφθηκαν από το πρόγραμμα «Πολιτισμός» του ΥΠΠΟ και ευρωπαϊκά προγράμματα. Προς το παρόν δεν υπήρξαν παρενέργειες από την υπόθεση Ζαχόπουλου (οι χρηματοδοτήσεις είχαν ήδη δρομολογηθεί), ωστόσο εκφράζονται φόβοι ότι ίσως αυτές φανούν στην επόμενη παραγωγή. Ο Λιάπης ξαφνικά έγινε δυσεύρετος, αλλά ήδη θα πρέπει να εξομαλύνθηκε η λειτουργία του.

Μεγάλα ονόματα στη ΔΕΒΘ
Τζόναθαν Κόου και Αντόνιο Ταμπούκι, ο βρετανός κι ο Ιταλός θα είναι τα μεγάλα ονόματα που θα δούμε στην φετινή Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης που διοργανώνει το ΕΚΕΒΙ. Με νέο πρόεδρο τον Πέτρο Μάρκαρη στη θέση του αποχωρήσαντα –πλην πετυχημένου- Δημήτρη Νόλλα, αναμένεται να έχει έναν αέρα ανανέωσης. Στο μεταξύ, με τη Γαλλία εγκαινιάζεται ο θεσμός της τιμώμενης χωρας στη που φέτος θα φιλοξενηθεί και πάλι στους χώρους της HELEXPO από 29 Μαΐου έως 1 Ιουνίου. Για το 2009 αναμένεται η απάντηση της Γερμανίας, ενώ το 2010 τιμώμενη χώρα θα είναι η Κίνα. Η θεματική έκθεση θα ασχοληθεί με το πολιτικό βιβλίο, ενώ θα συνεχιστεί η καμπάνια που άρχισε από την έκθεση παιδικού βιβλίου της Αθήνας στην Παιδική Γωνιά «Βιβλίο, δικαίωμά σου». Η συμμετοχή των Ελλήνων εκδοτών είναι και φέτος αθρόα, καθώς όσοι δούλεψαν πέρυσι είδαν καρπούς που επιβεβαιώνουν τον διεθνή και επαγγελματικό χαρακτήρα της διοργάνωσης.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου